Trump’tan Ukrayna için stratejik kaynak ortaklığı: Rusya’ya mesaj
ABD Hazine Bakanlığı, 1 Mayıs 2025’te yaptığı açıklamayla ABD ile Ukrayna ortasında “ekonomik ortaklık” anlaşması imzalandığını duyurdu. Muahede kapsamında “ABD-Ukrayna Tekrar Yapılandırma Yatırım Fonu” kurulacağı belirtildi. Washington idaresi, bugüne kadar Ukrayna’ya sağladığı askeri ve mali takviyenin karşılığı olarak Kiev’in doğal kaynaklarına erişim hakkı kazandı. Mutabakat, hem ekonomik kalkınma hedefleri hem de Rusya’ya karşı politik bir hamle olarak bedellendiriliyor.
“BU MUAHEDE RUSYA’YA AÇIK BİR MESAJDIR”
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, anlaşmayla ilgili yaptığı açıklamada, “Trump idaresi özgür, hükümran ve müreffeh bir Ukrayna’yı merkezine alan barış sürecine bağlı” diyerek Rusya’ya karşı kararlılık mesajı verdi. Bessent, “Bu mutabakat, Ukrayna’nın yine inşasında sadece savaşın finansmanına katkı sunmayan devlet ve aktörlerin yer alabileceğini garanti eder” tabirlerini kullandı.
TRUMP: “DOĞAL KAYNAK İŞTİRAKİ, KİEV’E GÜVENLİK GARANTİSİ SAĞLAYABİLİR”
ABD Başkanı Donald Trump, News Nation kanalına yaptığı açıklamada, muahedenin sırf ekonomik değil tıpkı vakitte askeri güvenlik açısından da önemli olduğunu belirtti. Trump, “Eğer bir muahede yapabilirsek, bunu imzalamanız çok uygun olur zira Rusya çok daha büyük ve çok daha güçlü” dediğini Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e aktardığını tabir etti.
“Rusya süratle ilerliyor, büyük ve güçlü bir ülke. Lakin ABD kadar güçlü değil” diyen Trump, mutabakatın “Rusya’yı engelleyebileceğini” savundu. Ayrıyeten bu ekonomik iştirakin, bugüne kadar sağlanan askeri yardımın karşılığını telafi etmek için tasarlandığını da kelamlarına ekledi.
EKONOMİK İŞTİRAKTE AZ TOPRAK ELEMENTLERİ DETAYI
Trump’ın açıklamalarında dikkat çeken bir öbür mevzu ise, mutabakatın nadir toprak elementlerini de kapsaması oldu. Bu durum, ABD’nin stratejik kaynaklara direkt erişim hedefini gözler önüne serdi. Güç, savunma ve teknoloji kesimleri için kritik ehemmiyete sahip ender toprak elementlerinin, ABD’nin global rekabet gücünü artırmak için kullanılacağı bedellendiriliyor.
ANLAŞMANIN ART PLANINDA YATAN JEOPOLİTİK STRATEJİ
Anlaşmanın yalnızca ekonomik değil birebir vakitte jeopolitik bir taraf taşıdığı da vurgulandı. Rusya’nın geniş çaplı işgali sonrası Ukrayna’ya en büyük takviye veren ülke pozisyonundaki ABD, bu yeni adımla Ukrayna’nın ekonomik toparlanmasını hızlandırırken, birebir vakitte Orta ve Doğu Avrupa’da tesirini artırmayı hedefliyor.
“YATIRIM FONU” İLE ABD’NİN UKRAYNA’DAKİ VARLIĞI KURUMSALLAŞIYOR
ABD Uluslararası Kalkınma Finansmanı Kurumu (DFC) ile birlikte yürütülecek olan fonun, Ukrayna’nın yeniden yapılandırma sürecine direkt yatırım yapacağı aktarıldı. Böylelikle ABD, Ukrayna’daki varlığını yalnızca askeri değil, ekonomik kurumlar aracılığıyla da kalıcı hale getirmiş olacak.
ZELENSKİY’İN ROMA BULUŞMASINDAKİ KİLİT GÖRÜŞME
ABD Lideri Trump’ın, Roma’da Ukrayna lideri Zelenskiy ile yaptığı özel görüşmenin akabinde imzalanan mutabakat, diplomatik etraflarda önceden planlanmış bir stratejik hamle olarak yorumlandı. Trump, bu mutabakatın Kiev için bir “kalkınma sigortası” olduğunu lisana getirerek, “Bu işbirliği uzun vadeli barışın temelini atıyor” dedi.
TRUMP İDARESİ UKRAYNA ÜZERİNDEKİ NÜFUZUNU ARTIRIYOR
Anlaşmanın içeriği, ABD’nin Ukrayna üzerindeki stratejik denetimini güçlendirdiği istikametinde tenkitlere de neden oldu. Lakin Trump cephesi bu hamleyi, “karşılıklı yarara dayalı, özgürlük temelinde bir iş birliği” olarak nitelendirdi. Muahedenin, ilerleyen süreçte diğer Batılı ülkelerle benzeri protokolleri tetiklemesi bekleniyor.
