Prof. Dr. Serkan Irmak’tan Ege’de tsunami (Santorini) uyarısı!
KOÜ Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Irmak, Ege Denizi’nde meydana gelen sarsıntılarla ilgili değerlendirmede bulundu. Bu durumun ‘Deprem fırtınası’ ismini verdikleri bir olay olduğunu belirten Prof. Dr. Irmak, “Deprem fırtınası çok kısa bir vakit içerisinde binlerce zelzelenin birebir anda oluşması manasına geliyor. Şu anda Ege’de yaşadığımız olay bu. Sismik aktiviteye baktığınız vakit aslında ocak ayının başından beri başlayan bir hareket var. Ancak son günlerde çok artan bir hareketle karşı karşıyayız. Tabi sismoloji merkezleri belirli bir büyüklüğün üzerindeki sarsıntısı anons ediyor ama mikro sarsıntı boyutunda çok daha fazla sarsıntı olduğuna eminim. Muhtemelen son birkaç günde binlerce zelzele kayıt edilmiştir yahut oluşmuştur” dedi.
‘5’İ GEÇEN SARSINTILARA BU CİNS VOLKANİK SARSINTILAR İÇERİSİNDE ÇOK SIK RASTLANMAZ’
Volkanik hareketlere dikkat çeken Prof. Dr. Irmak, “Deprem fırtınalarının oluşma sebeplerinden bir tanesi volkanik hareketler. Volkanlar patlamadan evvel magma üst çıkarken yahut yükselirken etrafında küçük kırıklara yol açan mikro zelzeleleri oluşturur. Bu sarsıntı fırtınasının olduğu yer de Santorini Adası ki bu da etkin bir volkan. Milattan evvel 1600 yılında çok büyük bir patlaması var. Çabucak kuzeydoğusunda meydana geliyor. Kuzey doğusunda da Kolumbo isimli bir öteki volkan var. Bu da 1650 yılında bir patlama yapmış volkan. Münasebetiyle bu sarsıntıların volkanik hareket yahut magma hareketi sonucunda olma mümkünlüğü epey büyük. 5’i geçen sarsıntılar var. 5’i geçen sarsıntılara bu çeşit volkanik sarsıntılar içerisinde çok sık rastlanmaz ancak bu bölgede bunları da görmekteyiz” tabirlerini kullandı.
‘EGE KIYILARINDA TSUNAMİ TEHLİKESİ OLUŞABİLİR’
Olası sonuçları hakkında da konuşan Irmak, “Santorini Adası’nın daha evvelki püskürme biçimine baktığınızda büyük patlamalı püskürmeye misal bir püskürme olursa bu bir tsunamiye yol açabilir. Zira Kolumbo volkanı nispeten suyun altına kalan bir volkan. Ege kıyılarına tsunami tehlikesi oluşabilir. Her ne kadar 12 adalar bir bariyer üzere davransa da yeniden de volkan püskürmesi halinde Ege kıyılarında bu türlü bir tehlike meydana gelebilir. Büyük bir zelzelesi tetiklerse ve bir sarsıntı oluşumuna yol açarsa tekrar yırtılma özelliklerine bağlı olarak Ege kıyılarında bu sarsıntının hissedileceği aşikardır” dedi.
‘EGE’DEKİ BÜYÜK FAY SINIRLARINI ÇOK FAZLA ETKİLEMEYECEKTİR’
Ege’de tetiklenebilecek bir fay sınırı olup olmadığı sorusunu da yanıtlayan Prof. Dr. Irmak, “Türkiye açısından bakarsanız yok. Oradaki zelzelelerin meydana getireceği tansiyon transferi, gerilim transferleri Ege’deki büyük fay sınırlarını çok fazla etkilemeyecektir.” dedi.
Yunanistan’ın durumu hakkında da konuşan Irmak, “Volkan da püskürse, sarsıntı de olsa neredeyse iki tarafa da eşit uzaklık uzaklıkta. Yani Yunan anakarasıyla Türk anakarasına eşit bir uzaklıkta bir yer üzere düşünebiliriz. Etraf adalarına daha büyük tesirler yapacaktır ve etraf adalarda da ağır bir nüfus var. Bizim talihimiz şu; volkan püskürtmeden evvel meydana gelen mikro sarsıntılar bize bir aktivite olacağını söylediği için tahliye konusunda biraz daha şanslıyız” tabirlerine yer verdi.
‘BÖYLE BİR ŞEYE ŞAHİT OLURLARSA YÜKSEK YERLERE KAÇMAYA İHTİMAM GÖSTERSİNLER’
Tsunami öncesinde hareket biçiminin değerli olduğunu da belirten Prof. Dr. Irmak, “Tsunami oluştuğu vakit birinci evvel denizin çekildiğini görürsünüz, daha sonra dalgalar gelmeye başlar. Kıyılarda yaşayan vatandaşlar bu türlü bir şeye şahit olurlarsa yüksek yerlere kaçmaya ihtimam göstersinler” dedi.
DHA
