Macaristan Netanyahu!yu tutuklamamak için UCM’den çekiliyor
Macaristan hükümeti, Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nden (UCM) ayrılma kararı aldığını duyurdu. Hükümet Sözcüsü Zoltan Kovacs, Macaristan’ın UCM’den çekilme sürecinin başladığını toplumsal medya üzerinden açıkladı. Devlet Bakanı Gergely Gulyas, çekilme kararını perşembe günü başlatacaklarını ve bu sürecin, Macaristan’ın anayasal ve memleketler arası tüzel yükümlülükleri doğrultusunda yapılacağını belirtti.
BU KARAR, NETANYAHU ZİYARETİNE BAĞLI OLARAK ALINDI
Macaristan’ın UCM’den çekilme kararı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Macaristan ziyaretinde alındı. UCM, Netanyahu hakkında tutuklama buyruğu çıkarmıştı ve bu durum, Macaristan hükümetinin kararını etkileyen en önemli faktörlerden biri oldu.
ROMA STATÜSÜ’NÜN ÇEKİLME KOŞULLARI
Macaristan, Roma Statüsü’nü 15 Ocak 1999‘da imzalamış ve 30 Kasım 2001’de onay dokümanını tevdi etmişti. Roma Statüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni kuran anlaşma olarak 1 Temmuz 2002’de yürürlüğe girmişti. Çekilme süreci, Roma Statüsü’nün 127. maddesi uyarınca, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’ne yazılı bildirimle gerçekleştiriliyor. Çekilme bildiriminin alınmasından bir yıl sonra, çekilme süreci resmen yürürlüğe giriyor.
ÇEKİLME SÜRECİ BİR YIL SÜRECEK
Çekilme süreci, Macaristan’ın UCM’ye karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmesini gerektirecek. Macaristan, bu bir yıllık mühlet zarfında Roma Statüsü’ndeki yükümlülüklerine bağlı kalacak ve gerektiğinde tutuklama buyruklarını uygulamak zorunda kalacak. UCM tarafından başlatılan cezai soruşturmalarla ilgili işbirliği de, çekilme sürecinden etkilenmeyecek.
FİLİPİNLER’İN ÇEKİLMESİ ÖRNEĞİ
Macaristan’ın kararına benzeri halde, Filipinler de 14 Mart 2018’de UCM’den çekilme niyetini açıklamış ve çekilme süreci bir yıl sonra 16 Mart 2019’da tamamlanmıştı. Lakin, Filipinler’in UCM’den çekilmesi, çekilme öncesi periyoda ilişkin cürümlere ait yargı yetkisini etkilemedi. Eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, ülkesi UCM’den çekilmiş olsa da, hala UCM’de tutuklu olarak yargılanıyor.
MACARİSTAN’IN ÇEKİLME KARARI UCM’YE KARŞI GÜÇLÜ BİR MESAJ
Macaristan’ın Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nden ayrılma kararı, memleketler arası alanda gerilimli bir mesaj olarak bedellendiriliyor. Bu karar, UCM’nin yargı yetkisini sorgulayan ülkelerin ön plana çıkmasına neden olabilir. Macaristan’ın UCM’den çekilmesi, uluslararası hukuk ve adalet sistemine karşı önemli bir meydan okuma olarak yorumlanıyor.
