Lübnan’da yeni cumuhurbaşkanı Joseph Avn seçildi

Lübnan Meclisinde 13’üncüsü düzenlenen cumhurbaşkanı seçimi oturumunun ikinci tipinde yeni Lübnan Cumhurbaşkanı belirlendi.

İlk tıpta sonuç alınamayan oturumun ikinci çeşidinde yapılan oylamada Genelkurmay Başkanı Avn, 99 oy aldı. Oylamada 18 geçersiz, 9 çekimser, 2 de farklı bir aday için oy kullanıldı.

Ülke kanunlarına nazaran bir adayın cumhurbaşkanı seçilebilmesi için 128 sandalyeli Mecliste yapılan oturumda en az oyların 3’te 2’sini alması gerekiyor. Bu da 86 oya tekabül ediyor.

Avn, oturumun birinci tipinde 71 oy almıştı.

İki yıldan fazla süren boşluğun ardından yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi oturumu

Meclisteki son oturum 14 Haziran 2023’te yapılmıştı. Cumhurbaşkanının bu kadar uzun mühlet seçilememesi durumu, Lübnan’da birinci sefer yaşanmıyor.

Lübnan Anayasası’na nazaran Hristiyan Maruni olması gereken cumhurbaşkanının daha evvel de siyasi kümelerin anlaşamaması nedeniyle uzun mühlet seçilmediği oldu.

Eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn da 2016 yılında Mecliste düzenlenen 46’ncı oturumda seçilebilmişti.

Yine Anayasa’ya nazaran Meclisteki sandalyelerin dini ve mezhepsel temele nazaran dağıtıldığı Lübnan’da birçok farklı fraksiyon bulunuyor.

Şii, Sünni, Maruni Hristiyan ve Dürzi üzere çok sayıda dini ve mezhebe dayalı partinin bulunması sebebiyle Mecliste çoğunluğun oyunu alabilecek ortak bir aday üzerinde fikir birliğine varılamıyor.

Bu dini ve mezhepsel kümelerden birine ya da birkaçına yakın olan ABD, Fransa, Suudi Arabistan ve İran üzere dış güçlerin de müdahale etmesiyle durum daha da karmaşık hale gelebiliyor.

Lübnan’da 31 Ekim 2022’de 13. Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın vazife mühletinin dolmasından bu yana farklı siyasi kesitler birbirlerinin adaylarına karşı çıkarak cumhurbaşkanlığı seçimini bloke etmişti.

Hizbullah yanlısı ve aykırısı siyasi blok ortasındaki rekabetten ötürü yeni cumhurbaşkanı daha evvel yapılan 12 oturuma karşın bir türlü seçilmemişti.

İsrail’in 7 Ekim 2023’ten sonra Gazze’ye başlattığı taarruz ve Lübnan-İsrail hududunda yaşanan çatışmalar da Lübnan’da cumhurbaşkanlığı seçimi gündemini geri plana düşürmüştü.

İsrail ile Lübnan ortasında 27 Kasım 2024’te varılan ateşkes antlaşması cumhurbaşkanlığı seçimine tekrar odaklanılmasına imkan sağladı.

Ateşkes mutabakatının yürürlüğe girmesinden bir gün sonra 28 Kasım 2024’te Meclis Başkanı Nebih Berri, cumhurbaşkanı seçimi için 13. oturumun 9 Ocak’ta yapılacağını duyurdu.

Ateşkesin tam olarak uygulanabilmesi için işleyen bir hükümet ve misyonu başında cumhurbaşkanı bulunmasına duyulan gereksinim tek aday üzerinde fikir birliği sağlanması konusunda itici güç oldu.

Lübnan’da yakın vakte kadar fiilen en büyük siyasi güç olan Hizbullah’ın İsrail ile ortasında yaşanan çatışmalar ve Hizbullah’ın siyaseten de elinin zayıflamış olması cumhurbaşkanlığı seçimini kolaylaştıran bir etken olarak yorumlanıyor.

Joseph Avn kimdir?

Lübnan Meclisinin 14. Cumhurbaşkanı olarak seçtiği Genelkurmay Başkanı Joseph Halil Avn, 1964’te Lübnan Dağı bölgesine bağlı Sin el-Fin beldesinde doğdu.

Lübnan ordusuna istekli olarak katılan Avn, 1983’te Harp Okuluna kayıt oldu. Avn, 1985’te Teğmen, 2013’te Tuğgeneral, 2017’de ise Orgeneral rütbesine terfi etti ve tıpkı yıl Lübnan ordusunun 14. Genelkurmay Başkanı olarak atandı.

Evli ve 2 çocuk babası 61 yaşındaki Avn, siyaset bilimi, askeri bilimler ve memleketler arası münasebetler alanlarında eğitim aldı, Arapçanın yanı sıra Fransızca ve İngilizce biliyor.

Lübnan’ın çatışma devirlerinde orduda faal vazifede bulunan Avn’ın birçok savaş madalyası bulunuyor.

Mecliste bugün düzenlenen oturumda ülkenin 14. Cumhurbaşkanı olarak seçilen Avn, Fuad Şihab, Emile Lahud, Mişel Süleyman ve Mişel Avn’ın akabinde cumhurbaşkanı olarak seçilen 5. Genelkurmay Lideri.

Lübnan Anayasası’na nazaran Cumhurbaşkanı Maruni Hristiyan, Başbakan Sünni, Meclis Başkanı ise Şiilerden seçiliyor.

AA