Kötü anılar silinebilir
Uluslararası bir araştırma grubu, birkaç gün süren deneyde 37 iştirakçiye rastgele sözleri olumsuz görsellerle ilişkilendirmelerini istedi. Daha sonra, bu alakaların yarısını tekrar programlamayı ve berbat anılara “müdahale” etmeyi amaçladılar.
Araştırmacılar, yayınlanan makalelerinde şu sözleri kullandı:
“Bu prosedürün olumsuz anıların hatırlanmasını zayıflattığını ve olumlu anıların istemsiz olarak zihinde canlanmasını artırdığını gördük.”
Olumlu görsellerle yine kodlama
Çalışmada, insan yaralanmaları yahut tehlikeli hayvanlar üzere olumsuz görseller ile sakin görüntüler yahut gülen çocuklar üzere olumlu görsellerin bulunduğu tanınmış data tabanları kullanıldı.
İlk akşam, iştirakçiler, olumsuz görselleri araştırma için üretilmiş anlamsız sözlerle ilişkilendirmek için hafıza eğitimi aldı. Sonraki gün, bu anılar uyku ile pekiştirildikten sonra, sözlerin yarısı olumlu görsellerle ilişkilendirilerek tekrar kodlanmaya çalışıldı.
Uyku sırasındaki müdahale
İkinci gece, iştirakçilerin süratli olmayan göz hareketleri (NREM) uyku fazı sırasında, hafıza depolamada değerli olduğu bilinen bir devirde, anlamsız sözlerin ses kayıtları çalındı. Bu süreçte, beyin aktiviteleri elektroensefalografi (EEG) ile izlendi.
Beyinde duygusal hafıza sürece ile alakalı olan theta dalgası aktivitesinin, sesli hafıza ipuçlarına cevap olarak arttığı ve olumlu ipuçlarında bariz halde daha yüksek olduğu gözlendi.
Ertesi gün ve birkaç gün sonra yapılan anketlerde, iştirakçilerin, olumlu anılarla karıştırılmış makus anıları hatırlamada daha az başarılı olduğu tespit edildi. Bu sözlerle bağlı olumlu anılar, olumsuz olanlara nazaran daha sık akıllarına gelmeye başladı ve daha olumlu bir duygusal bakış açısıyla değerlendirildi.
Tedavide yeni ufuklar
Araştırmacılar, “İnvazif olmayan bir uyku müdahalesi, olumsuz hatırlamaları ve duygusal reaksiyonları değiştirebilir. Bulgularımız, travma yahut patolojik anıların tedavisiyle ilgili yeni bakış açıları sunabilir” dedi.
Araştırma hala erken basamaklarında olsa da, bu prosedürün umut vaat ettiği belirtiliyor. Gerçek dünya şartlarında daha karmaşık anıların nasıl düzenlenebileceği ve bu tesirlerin ne kadar müddetle sürdürülebileceği üzerine çalışmalar devam ediyor.
Araştırmanın ayrıntıları, Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) mecmuasında yayımlandı.
Sciencealert, TRTHaber
