Gelibolu Yarımadası’nda Şafak Ayini: Tarihi anlar: Savaş değil barış çağrısı yapıldı
Çanakkale Kara Savaşları’nın 110. yılı kapsamında, Gelibolu Yarımadası’nda Anzak Koyu’nda klâsik “Şafak Ayini” gerçekleştirildi. Avustralya ve Yeni Zelanda’dan gelen yüzlerce iştirakçi, 25 Nisan 1915’teki çıkarmayı anmak için uyku tulumlarıyla alanı doldurdu. Aktifliğe Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon ve Avustralya Genel Valisi Samantha Mostyn de katıldı. Ayinde savaş mektupları okundu, Atatürk’ün iletisi iletildi ve duygusal anlar yaşandı.
SAVAŞ MEKTUPLARI, ACI VE FEDAKARLIĞI GÜN YÜZÜNE ÇIKARDI
Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, şafakla birlikte başlayan merasimde yaptığı konuşmada, “110 yıl sonra şafak vaktinde, Anzaklar’ı anmak üzere burada duruyor, onların yürek, yüreklilik ve fedakarlıklarını hatırlıyoruz.” dedi. Konuşmasında, Anzak askerlerinin mektuplarından alıntılar yaparak o devir yaşananlara ışık tuttu. Prenses, bu mektupların, savaşın ne kadar derin bir iz bıraktığını anlamada kıymetli bir araç olduğuna dikkat çekti.
“DEHŞETTİ, MACERA DEĞİL” DİYEREK ANLATTI: LUXON’DAN TARİHE VURGU
Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon, 25 Nisan 1915 sabahına dair, “Güneş yükselip vadilerden çıkan gölgeler dağıldığında onları karşılayan macera değil, dehşetti.” kelamlarıyla o anın dehşetini anlattı. Luxon, Gelibolu’da misyon yapan 16 bin Yeni Zelandalı asker olduğunu ve onların öykülerinin unutulmaması gerektiğini vurguladı. Tıpkı vakitte Osmanlı askerlerinin kahramanlıklarına da hürmet duyduklarını lisana getirdi.
“KORKU, HASRET VE ŞAŞKINLIK” DİYEREK SAVAŞIN İNSANİ YÜZÜNÜ ANLATTI
Avustralya Genel Valisi Samantha Mostyn, savaş alanlarının vakitle kaygı, vefat ve hastalıkla anıldığını belirterek, “Mektuplarda yazan ya da yazılamayan satırlar, kaygı, hasret ve şaşkınlığı ortaya koydu” dedi. Mostyn, Gelibolu’daki anmanın bir silahlanma değil, barış daveti olduğunu söz etti. “Çanakkale’de hayatını kaybeden askerleri asla unutmayacağız.” cümlesiyle konuşmasını sonlandırdı.
MAORİLER’DEN “KARANGA” VE DUYGUSAL MÜZİKLERLE ANMA
Törende Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinden oluşan koro, merasimin manasına uygun müzikler seslendirdi. Ayrıyeten, Yeni Zelanda’nın yerli halkı Maoriler’in klâsik “Karanga” seremonisi gerçekleştirildi. Aktiflik boyunca iştirakçiler vakit zaman gözyaşlarını tutamadı.
ATATÜRK’ÜN UNUTULMAZ MEKTUBU OKUNDU
Törende, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, Çanakkale’de hayatını kaybeden yabancı askerlerin ailelerine hitaben yazdığı anlamlı mektup okundu. Yarbay Özkan Çelik tarafından seslendirilen bu tarihi bildiri, merasime damga vurdu. Akabinde saygı duruşu, İstiklal Marşı ve iki ülkenin ulusal marşları okundu.
ULUSLARARASI İŞTİRAK YOĞUNDU
Törene, Çanakkale Valisi Ömer Toraman, Tuğamiral Mustafa Biçen, Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ve İngiltere, Almanya, Avustralya, Yeni Zelanda, Sri Lanka’nın büyükelçileri ile çok sayıda yabancı diplomat da katıldı. Protokol üyeleri aktiflik alanına çelenk bıraktı.
ANZAKLAR KİMDİR VE ANZAK GÜNÜ NEDİR?
Anzak sözü, Australian and New Zealand Army Corps (Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu) tabirinin baş harflerinden oluşuyor. Anzak Günü, 25 Nisan 1915’te Gelibolu çıkarmasını gerçekleştiren bu askerlerin anıldığı özel bir gün. Bu tarih her yıl Avustralya ve Yeni Zelanda’da ulusal bir anma olarak düzenleniyor.
“BİR DAHA ASLA YAŞANMAMALI” İLETİSİ DÜNYAYA VERİLDİ
Tören boyunca yapılan tüm konuşmalarda ortak vurgu, savaşın acı sonuçlarının bir daha yaşanmaması gerektiğiydi. Christopher Luxon, “Böyle bir şeyin bir daha asla yaşanmaması için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız.” dedi. İştirakçiler, barış içinde bir gelecek için ileti verdi.
