Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşmasının detayları ortaya çıktı

Ateşkes planına nazaran, Gazze’de ateşkesin 19 Ocak saat 08:30’da (TSİ 09:30) başlaması kararlaştırıldı.
Haaretz gazetesinin haberine nazaran, ateşkesin devreye girmesiyle İsrail, Gazze’de hava kuvvetlerini müşahede faaliyetlerini askıya alarak bölgenin üzerindeki tüm uçuşları durduracak.
Anlaşmanın 42 günlük birinci evresinde İsrail hava kuvvetleri, esirlerin hür bırakıldığı günlerde 12 saat, öbür günlerde ise 10 saat mühletle Gazze üzerindeki faaliyelerini askıya alacak.
İsrail hükümetinin mutabakatın ayrıntılarının da yer aldığı bakanlar kurulu kararına nazaran, mutabakatın yürürlüğe girdiği birinci gün, esir takasının 16:00’dan (TSİ 17:00) sonra gerçekleşmesi bekleniyor.
Times of Israel’in haberinde, özgür bırakılacak 3 esirin Kızılhaç’a teslim edileceği, daha sonra İsrail’e nakledileceği, İsrail askeri sıhhat takımı tarafından karşılanacağı aktarıldı.
İsrail Sıhhat Bakanlığı’nın 6 hastaneyi İsrailli esirleri kabul etmek için hazırladığı bildirildi.
İsrailli esirlerin teslim edilmesinin akabinde, 90 kadar Filistinli esir de İsrail hapishanelerinden özgür bırakılacak.
İsrail güvenlik makamlarının, hür kalan esirler için Filistinlilerin kutlama yapmasını önlemek için hazırlandığı belirtildi.
Basında, İsrail’in daha evvelki esir takası mutabakatlarında Filistinlilerin sevinç şovlarından rahatsız olduğu ve bunun önüne geçmek istediği aktarıldı.
İsrail ordusu ve polisi, Kasım 2023’teki esir takasının akabinde, işgal altındaki Doğu Kudüs ve İsrail’deki bölgelerde ikamet eden Filistinli esirlerin konutlarına baskın düzenlemiş, karşılamak için bekleyenleri zorla dağıtmıştı.
Esir takası
İsrail hükümetinin bakanlar kurulu toplantısı sonrasında yayınladığı karara nazaran, muahede kapsamında 33 İsrailli esire karşılık 1167’si 7 Ekim 2023’ten sonra tutuklanan Gazze sakini Filistinli olmak üzere 1900’den fazla Filistinlinin hür kalması bekleniyor. Mutabakatta Filistinli birtakım esirlerin hudut dışı edilmesi kaidesi bulunuyor.
Öte yandan, İsrail, 7 Ekim’den bu yana gözaltında tutulan 19 yaşın altındaki tüm bayan ve çocukları da özgür bırakacak.
İsrail bırakılan her bir İsrailli esir için 30 Filistinli esir, her bir asker ya da güvenlik gücü için ise 50 Filistinliyi hür bırakacak.
Anlaşmanın birinci gününde 3, 7. gününde 4, bundan sonraki her hafta üç İsrailli esirin özgür kalması son haftadaysa 14 İsrailli esirin bırakılması planlanıyor.
Ateşkesin birinci etabının 16. gününde, 2. etap için müzakereler başlayacak. İsrail’de başta Başbakan Binyamin Netanyahu olmak üzere üst seviye isimlerden gelen açıklamalar, 42 günlük birinci etabın akabinde İsrail’in Gazze’ye yönelik ağır hücumlarını sürdürebileceği kaygısını doğuruyor.
Serbest kalacak 735 Filistinlinin ismi yayınlandı
İsrail Adalet Bakanlığı, anlaşma kapsamında serbest bırakılacak Filistinli esirlerin 735’inin ismini yayınladı.
Serbest kalacak Filistinliler ortasında Aksa Şehitleri Tugayı’nın başkanlarından Zekeriya Zübeydi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) yöneticilerinden eski milletvekili Halide Cerrar üzere önde gelen isimler ve daha evvel müebbet mahpus cezasına çarptırılmış esirler de bulunuyor.
Bakanlık, esir takası kapsamında İsrail hapishanelerinden özgür bırakılacak 95 Filistinli esirin de isimlerini yayınlamıştı.
Gazze Şeridi’ndeki Esirler Enformasyon Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamadaysa, Hamas’ın hür bırakılacak esirlerin isim listesinin, her esir takası gününden bir gün evvel yayınlanacağı bildirildi.
İsrail, Netzarim’den 22 Ocak’ta çekilecek
Anlaşmaya nazaran İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin güneyi ile kuzeyi ortasındaki Netzarim Koridoru’ndaki denetim noktalarını 22 Ocak’ta sökecek ve koridordan çekilecek.
Anlaşmanın 7. gününde, toplam 7 İsrailli esirin özgür bırakılmasının akabinde İsrail ordusu Gazze’den çekilmeye başlayacak ve kuzey Gazze sakinleri meskenlerine dönebilecek.
İsrail’in Philadelphi Koridoru’ndan büsbütün çekilmesi ise muahede uygulamaya girdikten 50 gün sonra yani ikinci kademede gerçekleşecek.
Gazze’ye insani yardımların girişi
Anlaşmaya nazaran, Gazze Şeridi’nin kuzeyine ulaşacak 50 yakıt kamyonu da dahil olmak üzere günde 600 kamyon insani yardım girecek.
Haaretz gazetesinin haberinde, halkın Gazze’nin kuzeyine dönüşüne müsaade verilmesine rağmen bölgedeki konutların neredeyse tamamının yıkılmış olması sebebiyle bu bölgede çadır ve karavan kentler kurulması için milletlerarası yardım kuruluşlarının çalışma yürüteceği belirtildi.
Haberde yollar, okullar, hastaneler ve su, kanalizasyon ve elektrik altyapısının onarılacağı, bunun için Mısırlı şirketlerin girişine müsaade verileceği kaydedildi.
Hükümet muahedeyi onaylamıştı
İsrail hükümeti, yaklaşık 8 saat süren bakanlar kurulu toplantısının akabinde muahedeyi onaylamıştı.
Katar Dışişleri Bakanlığı, ateşkesin 19 Ocak 08:30’da (TSİ 09:30) yürürlüğe gireceğini açıklamıştı.
AA