Gayrimenkul Sektöründe 2025 Yılı, Piyasanın Arz ve Talebinin Birbirine Yaklaşabileceği Bir Yıl Olacak
EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı,2024 yılında gayrimenkul dalında alım ve satımların bir evvelki yıldan çok da farklı gerçekleşmediğini vurgulayarak, “Krediler son derece zorlayıcıydı. Faizlerin yüksek olması alıcı ve satıcıyı birbirinden uzaklaştırdı ve alım satım nakit gerçekleşti. Ülkemizde ne olursa olsun aylık ortalama 115 bin konut satılıyor. Ayda bazen 120 bine kadar çıkabiliyor bu sayı. Satışların yüzde 45’i birinci altı ayda yapılıyor, ikinci altı aylarda ise daha ağır periyotlar yaşıyoruz. 2024 yılında konutların fiyat artışlarına baktığımızda enflasyonun gerisinde kaldığını gördük. Merkez bankası bilgilerine nazaran Fiyatlar tekrar yüzde 29 arttı fakat sonuçta ortalama enflasyonun gerisinde kaldı. Kiralara baktığımızda ise kira artışlarının yüzde yüze yakın olduğunu görüyoruz. Zira enflasyonist ortamlarda kiraların beklenenden fazla artırılması yıl içinde paha kaybı olacak diye bir fikir olmasından kaynaklanıyor. Fakat son bir aydır da kiraların artışının durulduğunu görüyoruz.” dedi.
Gayrimenkul dalı için 2025 yılını pahalandıran Yazıcı, “Sektör açısından 2025 yılı daha sıkıntı bir sene olmayacak zira en zoru geçirdik diye düşünüyorum. Mülkünü kiraya vermek isteyenlere teklifim kirayı ödeyebilir kiracı bulmak kıymetli, sayılarını değerlendirirken o denli bakmak gerekli. Kira ödemelerinde sorunlar çok ağır ve birikti, 2025 yılı bu problemlerin mahkemelerde ki yığınların çözümlenmesi gereken bir yıl olacak. Konut kredi hacmi büyüklüğü 2024’de takribi yüzde 12 kadar arttı, bu sene faizler gerilerse biraz daha artmasını öngörüyoruz. Öte yandan takipteki konut kredilerinde çok az da olsa bir ölçü artış yaşanıyor. Türkiye dünya ortalamasının çok altında gidiyor, sayılar çok düşük ancak üst çıktığının sinyalini görebiliyoruz. Münasebetiyle 2025 senesi aslında fiyatların çok aşırı gitmediği, piyasanın arz ve talebinin biraz daha birbirine yaklaşabileceği bir yıl olacak. Öte yandan biz daima konut yapmaktan bahsediyoruz. Türkiye’de hane halkı sayısı 3,1 kişi; toplamda yirmi üç milyona yakın da konut var lakin bu konutların yeri istediğiniz yerlerde değil. Zira kentlere göç ettik. Son on yıldır siyasetler bizi köylerden kentlere göç ettirdi. Köyler, kasabalar tekrar canlanmalı. Yani bütün ekonomiyi 3-5 kente yayarak değil, diğer küçük kentlere de giderek hayatın dağıtılması gerektiğini, oradaki yapı stoklarının kullanılması gerektiğini düşünüyorum. Yoksa büyük kentleri büyüte, büyüte çok da efektif bir hale getiremeyeceğiz. Hasebiyle yapı stokunu büyükşehirlerde büyütmek yerine, ilçelerde, kasabalarda, köylerde değişik hayat kuralları, okul ve sıhhat hizmetleri koşullarını geliştirmeli, nüfusu ülke geneline daha homojen yaymalıyız. İnsanların uzaktan çalışma modeli ile uzaktan çalışabilirler, kalanların da emeklilerin köylerine dönmesi üzere modeller geliştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yoksa büyükşehirlerde sonsuza kadar konut yapamayız, bu gerçekçi değil.” diyerek kelamlarını bitirdi.
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul bölümün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıyeten, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi yahut bir gayrimenkule bağlı hak ve yararların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler ortasındadır. Ayrıyeten milletlerarası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak unvanı verilen birinci kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 26 adet milletlerarası mükafatı bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın kıymetli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 yılında Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En Düzgün Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 yılında Türkiye’nin En Âlâ Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En Âlâ Araştırma (Research) ve En Yeterli Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 yılında ise “Türkiye’nin En Düzgün Gayrimenkul Araştırma Firması” mükafatına, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında tekrar Türkiye’nin En Âlâ Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En Güzel Araştırma (Research) ve En Düzgün Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” mükafatları kapsamında, Türkiye’nin en yeterli Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıyeten milletlerarası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 yılı ödüllerinde “Türkiye’nin En Güzel Gayrimenkul Danışmanlık Firması” ve “Avrupa’nın En Uygun Gayrimenkul Danışmanlık Firması”; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 yılında ise art geriye tekrar “Türkiye’nin En Uygun Gayrimenkul Danışmanlık Firması” olarak seçmiştir. Tüm bu mükafatlar yanısıra 2017 yılında Küresel Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 yılında Küresel Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey 2018, 2023 yılında tekrar Küresel Brands Magazine tarafından “Best Real Estate Advisor Turkey 2023 mükafatına layık görülmüştür. 2024 yılında Boston Brand Research&Media tarafından “Best Real Estate Advisor, Turkey 2024 mükafatına layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve yararların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi tahlili, çalışmaları yapmakta, en güzel ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri ortasında Türkiye’nin birinci SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Dalı Pazar Tahlili Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Tahlili raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu, İstanbul Yurt dalı raporu üzere yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.
