Erdoğan Antalya Diplomasi Forumu’nda dünya gündemi hakkında konuştu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NEST Kongre Merkezi’nde düzenlenen, Anadolu Ajansının (AA) “Global Bağlantı Ortağı” olduğu “Antalya Diplomasi Forumu”ndaki konuşmasına iştirakçileri selamlayarak başladı.

Antalya Diplomasi Forumu’nun 4’üncü buluşmasında devlet ve hükümet liderleriyle bir ortaya gelmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirten Erdoğan, “Yine buradan savaşların, çatışmaların, ölümlerin acısını yüreklerinde taşıyan tüm mazlumları, ülkem ve milletim ismine selamlıyor, kendilerine dayanışma iletilerimizi gönderiyorum.” sözünü kullandı.

Dünyanın dört bir yanından foruma teşrif eden, her bir konuğa teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 3 gün sürecek programların, dünya ve insanlık için, bilhassa coğrafyadaki mazlum ve mağdurlar için hayırlara vesile olmasını diledi.

Erdoğan, diplomasinin nabzının attığı, küresel bir markaya dönüşen forumun 4’üncüsünü muvaffakiyetle tertip eden Dışişleri Bakanlığı ve Bakan Hakan Fidan ile mesai arkadaşlarını, tertibe takviye veren tüm kuruluşları tebrik etti, bakanlığı döneminde forumun hayata geçirilmesine öncülük eden Antalya milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu’nu da kutladı.

“Ayrışan dünyada diplomasiyi sahiplenmek” temasıyla düzenlenen forum kapsamında icra edilecek panellerin ve görüşmelerin iştirakçilere verimli bir ufuk tipi yaptırmasını temenni eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dünyada dış siyaset ve milletlerarası bağlantılar alanında önde gelen etkinlikler ortasında yerini alan foruma yönelik ağır ilgiden memnuniyet duyuyoruz. Bugün burada çatışmaların yerine diyaloğu, kutuplaşmanın yerine ortak aklı, güç yarışının yerine global vicdanı tercih ettiğimizi daima birlikte dünyaya bir sefer daha ilan ediyoruz. Antalya’dan tüm dünyaya verdiğimiz bu barış ve dostluk iletileri, Antalya Diplomasi Forumu’nu muadillerine nazaran farklı bir yerde konumlandırıyor. Her yıl olduğu üzere 3 gün boyunca binlerce iştirakçi, kritik bölgesel ve global bahislerde fikir alışverişinde bulunup tahlil tekliflerini ele alacaklar. Global diplomasinin kalbi, 3 gün boyunca tekrar Antalya’da atacak.” dedi.

Foruma yapacakları pahalı katkılar için iştirakçilere şükranlarını sunan Erdoğan, şöyle devam etti:

“İnsanlık, art geriye yeni teknolojik ataklar gerçekleştirirken milletlerarası sistem çağa ayak uydurabilmesi noktasında tıpkı başarıyı sergileyemiyor. Terör, açlık, yoksulluk, ırkçılık, İslam düşmanlığı, göçmen zıtlığı ve iklim krizi üzere tüm insanlığı ilgilendiren meselelerle uğraştığımız bir periyotta memleketler arası toplumun daha adil, daha vicdanlı siyasetler geliştirmede maalesef yetersiz kaldığına şahit oluyoruz. Bu eksikliği, başta bölgemizde yaşanan çatışmalar ve tansiyonlar olmak üzere çok geniş bir alanda her gün hissediyoruz. Diplomasinin insani, teşebbüsçü ve geleceğe yönelik plan yapabilme kabiliyetini daha fazla öne çıkarmamız gerektiği anlaşılıyor. Dünya beşten büyüktür. Zira insanlık beşten büyüktür. Bu tespiti yaparken hedefimiz, bu türlü bir anlayışın hakim kılınmasıdır. Türkiye, sahip olduğu deneyim, tarihi, beşeri, kültürel zenginlik ve derinlik münasebetiyle dünyaya bu bildirisi en rahat verebilecek ülkelerdendir. Burada öncelikle bir hakikati dikkatinize getirmek dileğindeyim. Biz sıkıntıların uzağında, konforlu bir coğrafyada yer alan bir ülke değiliz. Stratejik ehemmiyeti yüksek olduğu kadar, krizlere hamile bir ülkede bulunuyoruz. Bu tarih boyunca da daima böyleydi. İşgal teşebbüsleri, Haçlı Seferleri, emperyalist oyunlar, karışıklık çıkarma, istikrarsızlık üretme teşebbüsleri etrafımızda hiç eksik olmadı. 1’inci Dünya Savaşı’ndan, Soğuk Savaş’a kadar büyük güçler ortasındaki yıkıcı rekabetin en fazla hırpaladığı, en fazla olumsuz etkilediği coğrafya tekrar burasıydı.”

“Biz bu coğrafyanın yalnızca sakinleri değil birebir vakitte sahipleriyiz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün de memleketler arası siyasetin gündemini domine eden birçok sorun, savaş, kriz ve tansiyonun yeniden Türkiye’nin yakın etrafında cereyan ettiğini vurgulayarak, “Şunu da iftiharla söylemek durumundayım; biz bu coğrafyanın yalnızca sakinleri değiliz, birebir vakitte sahipleriyiz. Bin yıldır buradayız, bu topraklardayız. İnşallah daha birçok asırlar boyunca tekrar burada olacağız.” diye konuştu.

İnsanlık tarihiyle yaşıt olan bölgenin, bu esaslı tarihine uygun olarak medeniyetin, huzurun, güvenliğin, barışın coğrafyası olmasını istediklerini söyleyen Erdoğan, “Biz artık çatışmanın değil uzlaşmanın, ayrışmanın değil ittifakın, kan, gözyaşı, acı ve tansiyonun değil refahın ve istikrarın hükümran olduğu bir bölge görmek, bu türlü bir dünyada yaşamak, evlatlarımıza bu türlü bir dünya bırakmak istiyoruz. Elbette bunun kolay olmadığını biliyoruz.” sözünü kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, barışın, savaştan daha fazla emek istediğinin farkında olduklarını belirterek, kolayı değil her vakit zoru seçtiklerini, bugün de sıkıntı olanın tarafında bulunduklarını vurguladı.

Bu anlayışla Ukrayna, Sudan, Libya, Somali üzere yakın dostluk içinde olunan ülkelerde nasıl barış ve istikrar için çaba ediyorlarsa, Afrika ve Asya’da da orta buluculuk ve kolaylaştırıcılık üzere inisiyatiflerle sorumluluk üstlendiklerini söyleyen Erdoğan, şunları kaydetti:

“Komşularımızla âlâ alakalar tesis ederek, işbirliği imkanlarını, ticaret imkanlarını genişleterek, ayrıyeten çatışan taraflar ortasında diyalog köprüleri kurarak ülkemizin etrafında bir barış ve güvenlik jenerasyonu oluşturmak gayretindeyiz. Şunu tüm içtenlikle bugün bir sefer daha belirtmek isterim; bizim kimsenin toprağında, egemenliğinde, kaynaklarında gözümüz yoktur. Türkiye olarak nerede varlık gösteriyorsak orada yerin altındakilerle değil yerin üstündekilerle, yani beşerlerle, yani canla ilgileniyoruz. Şunu unutmayalım, ‘zulüm ile abad olunmaz.’ diyoruz. ‘Sömürü ve çatışma üzerine müreffeh bir gelecek inşa edilmez.’ diyoruz.

Küresel vicdan ve adaleti en fazla yaralayan sorunların başında malumunuz Filistin’deki, bilhassa de Gazze’deki zulüm geliyor. İsrail, 1,5 yıldır en temel insan haklarını hiçe sayarak, memleketler arası hukuku ayaklar altına alarak, Filistin halkına karşı apaçık bir soykırım uyguluyor. Buna karşı sesimizi yükseltmek, bu zulme itiraz etmek, buna olabilecek en güçlü yansıyı vermek bizim yalnızca kardeşlik değil tıpkı vakitte insanlık görevimizdir, insanlığımızın bir gereğidir. Zira hepimiz bir kalp taşıyoruz. İsrail’in katliamlarına sessiz kalmak bu suça ortak olmaktır.”

İsrail ordusunun birkaç gün evvel Gazze’nin güneyindeki Han Yunus kentinde gazetecilerin kaldığı bir çadırı bombaladığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu taarruzda 3 gazeteci hayatını kaybetti, yeniden 9’u medya mensubu 10 kişi ağır biçimde yaralandı. Şehit edilenlerin de biri Ahmet Mansur isminde bir gazeteci. Akının akabinde çadırın içinde canlı diri yanan Ahmet Mansur’un imajları bir yandan hepimizi dehşete düşürürken öbür taraftan İsrail’in işlediği savaş ve insanlık hatalarını da bir sefer daha gözler önüne serdi. İsrail idaresi bugüne kadar 211 gazeteciyi katletti, öldürdü. Yalnızca bu sabah Han Yunus’ta tıpkı aileden 7’si çocuk, 10 kişi şehit oldu. Artık bunun ismi barbarlık değilse, soruyorum nedir?” sözünü kullandı.

İsrail’in işlediği savaş ve insanlık hatalarına dikkati çeken Erdoğan, İsrail tarafından ambulansın içinde yaralılara yardıma giden sıhhat çalışanının infaz edildiğini, suçsuz bebeklerin, çocukların, yıkıntılar ortasında hayata tutunmaya çalışan bayanların zalimce katledildiğini belirtti.

“İsrail terör devletidir. Öbür bir ismi olamaz”

Erdoğan, “Elimizi vicdanımıza koyalım ve şu soruyu lütfen kendimize soralım. Savaşta dahi olsa legal bir devlet bu türlü hareket eder mi? Bunun ismi devlet terörü değil midir? Onun için, İsrail terör devletidir. Diğer bir ismi olamaz.” diye konuştu.

İsrail hükümetinin, Filistin halkını topraklarından söküp atmaya, ikinci bir Nekbe felaketi yaşatmaya çalıştığını lisana getiren Erdoğan işlediği her cürüm hukuk önünde yanıtsız kalan İsrail’in her seferinde daha kanlı, daha vicdansız hücumlara kalkıştığını aktardı.

Erdoğan, İsrail’in işgali karşısında legal direniş haklarını kullanan Filistinlilere “terörist” diyerek katliamlarını yasallaştırma peşinde olduklarını söz ederek, “Filistin halkının işgal karşısındaki kahramanca gayretini kimse ‘terörizm’ yaftası vurarak karalayamaz.” sözünü kullandı.

Filistinlilerin 7 Ekim 2023’ten beri topraklarını savunduğunu ve insanlığın iftihar vesilesi olduklarını söyleyen Erdoğan, Türk milletinin tarih boyunca olduğu üzere bugün de Filistinlilerle tam bir dayanışma içinde hareket ettiğini vurguladı.

Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:

“500 sene evvel topraklarından kovulan tüm o İsrail halkını, Musevileri, kapımızı açarak biz bu topraklarda konuk ettik. O günkü Türkiye neyse bugünkü Türkiye de aynısıdır. Taarruzların başladığı günden bu yana 101 bin tonun üzerinde insani yardım materyalini bölgedeki kardeş ülkelerin de dayanağıyla Gazze’ye gönderdik. İnşallah bundan sonra da Gazzeli mazlumlara yardım elimizi uzatmaya devam edeceğiz. İsrail’in Gazze’deki devlet terörü devam ettikçe, ateşkes eforları sabote edildikçe, temizlerin üzerine bomba yağdıkça bölgemize kalıcı barışın gelmesi epeyce zordur. Tekrar vurguluyorum. Ortadoğu’da barış lakin İsrail-Filistin sıkıntısının iki devletli tahlili temelinde mümkündür. Bu da 1967 sonları dahilinde, başşehri Doğu Kudüs olan özgür, hâkim ve toprak bütünlüğüne haiz bir Filistin devletinin kurulmasına bağlıdır. Başta Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu olmak üzere memleketler arası toplumun tüm üyelerini bir kere daha sorumluluk üstlenmeye, akan kanı durdurmaya, Filistin halkının yanında olmaya davet ediyorum.”

“İsrail, problemli bir ülkeye dönüşüyor”

İsrail’in bilhassa Lübnan’a ve Suriye’ye yönelik ataklarıyla bölgenin istikrarını direkt tehdit eden problemli bir ülkeye dönüşmekte olduğunu belirten Erdoğan, İsrail’in ataklarının terör örgütü DEAŞ’la çaba gayretlerini da sekteye uğrattığını kaydetti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Suriye’de etnik ve dini aidiyetleri kaşıyarak, ülkedeki azınlıkları hükümete karşı kışkırtarak 8 Aralık ihtilalini dinamitlemeye çalışıyor. Bakın, Türkiye’nin bu husustaki tavrı pek nettir. Biz komşumuz Suriye’de 14 yıl süren çatışma ve istikrarsızlığın yükünü en fazla çeken, bunun bedelini ödeyen ülkelerden biriyiz. 8 Aralık ihtilaliyle yalnızca Suriye’de değil, tüm bölgemizde kalıcı istikrarın tesisine yönelik yakalanan fırsatın heba edilmesine müsaade veremeyiz. Suriye’nin yeni bir istikrarsızlık girdabına sürüklenmesine göz yummayız. Toplam 911 kilometre uzunluğunda sona sahip olduğumuz komşumuz Suriye’nin toprak bütünlüğünü, istikrarını ve güvenliğini kendimizden farklı görmediğimizi, burada bilhassa lisana getirmek istiyorum. Suriye halkı acıya, zulme ve savaşa doymuştur. Suriyeli kardeşlerimize bunları tekrar yaşatma niyeti olanlar hesaplarını buna nazaran yapmalıdır. Soğukkanlılığımızı, sabrımızı, problemleri diyalog yoluyla çözme halimizi kimse yanlış anlamamalı, yanlış yorumlamamalı, sükunetimiz birilerini çok yanılgılı heveslere sürüklememelidir.”

Türkiye’nin dış siyasette kapalı niyetlerle, zımnî ajandalarla değil, unsurlarla hareket eden bir ülke olduğunu vurgulayan Erdoğan, tüm bölge halkları için barış, istikrar, refah ve itimat istediklerini söz etti.

Erdoğan, “Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarının koruması noktasında Sayın Trump ve Putin başta olmak üzere bölgede nüfuz sahibi tüm aktörlerle anlayış birliği içindeyiz, çok yakın diyalog halindeyiz. Gerek bu anlayış birliği, gerek ülkemizin güvenlik planlamaları, gerekse Suriye hükümetiyle aramızdaki mutabakatlar çerçevesinde gerekli bütün adımları atmayı kararlılıkla sürdüreceğiz.” diye konuştu.

“Yeniden Asya açılımı”

Yeniden Asya Açılımı ile Asya ülkeleriyle siyasi temas ve istişareleri her geçen gün arttırdıklarını belirten Erdoğan, Afrika iştirak siyasetiyle da kazan-kazan yaklaşımıyla işbirliklerinin geliştiğini kaydetti.

Erdoğan, “Güney Kafkasya’da kalıcı istikrarın sağlanması için uğraşlarımız sürüyor. Doğu Akdeniz ve Ege’de barış ve istikrarın devamını amaçlıyor, komşumuz Yunanistan’la olumlu atmosferlerin koruması için çalışıyoruz. Balkanlar’daki gelişmeleri çok yakından takip ediyor ve bölge ülkeleriyle işbirliğimizi devam ettiriyoruz. Orta Asya’daki kardeş cumhuriyetler dış siyasetimizdeki özel yerlerini her geçen gün daha da pekiştiriyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan, şöyle konuştu:

“Ülkemizin ağır uğraşlarıyla son yıllarda entegrasyon noktasında kıymetli adımlar atan Türk Devletleri Teşkilatı bu işbirliğimizin güçlendirilmesine çok değerli katkılarda bulunuyor. Kıbrıs Türk halkının hâkim eşitliğinin ve eşit milletlerarası statüsünün tescili için uğraşlarımızı son devirde arttırdık. Adada, adalet tecelli edene kadar bunu sabırla sürdüreceğiz. Avrupa Atlantik güvenliğinin temeli olan NATO, Türk dış siyasetinin ve ülkemizin güvenliğinin yapı taşlarından biridir. NATO’nun geleceği ve Avrupa güvenlik mimarisine dair tartışmaların gündemde olduğu bugünlerde, Türkiye olmadan Avrupa güvenliğinin düşünülemeyeceği bir defa daha ortaya çıkmıştır. NATO’nun en büyük ikinci kara ordusuna komuta eden Türkiye, bilhassa son yıllarda büyük atılım yaptığı savunma endüstrisiyle Avrupa güvenliği için gelecekte de sorumluluk almaya hazırdır.”

“Avrupa Birliği hedefi”

Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) amacından uzaklaştığına dair sav ve tenkitlerin bir geçerliliğinin olmadığını da lisana getiren Erdoğan, AB tam üyeliğinin hala Türkiye’nin stratejik gayesi olduğuna dikkati çekti.

Erdoğan, şunları kaydetti:

“Ancak kimi vakit endişelerden, kimi vakit ön yargılardan, kimi zaman da Birliği içeriden esir almış aktörlerden dolayı Avrupa Birliği, üyelik sürecimizin ilerletilmesi konusunda gereken iradeyi sergileyemiyor. Daha hakikat bir sözle bugün kimi Avrupa ülkeleri bundan üç çeyrek asır evvel Avrupa Birliği’ne hayat veren ufku, yüreği ve stratejik bakış açısını maalesef ortaya koyamıyor. Diyoruz ki, eğer Avrupa Birliği mevcut sınamaların üstesinden gelmek, yine yapılanan global sistemde hak ettiği formda temsil edilmek istiyorsa buna nazaran davranmalı, bagajlarından kurtulmalı ve Türkiye, tam üye olarak Birlik’teki sandalyesine bir an evvel kavuşmalıdır. Biz üyelik sürecimizi ilerletme noktasında hazırız ve kararlıyız. Avrupa Birliği’nden de somut adımlar atmasını bekliyoruz.”

Erdoğan, güçlü bir savunma endüstrisi olmadan güçlü bir dış siyasetin uygulanamayacağını belirterek, Türkiye’nin bugünkü özgüvenini öteki adımlarıyla birlikte savunma endüstrisi alanındaki atılımlarına borçlu olduğunu kaydetti.

“Bugün bu alanda yüzde 80 düzeyinde yerlilik oranına ulaştık. Böylelikle kendi göbeğimizi kendimiz keser duruma geldik.” diyen Erdoğan, Türkiye’nin silahlı, silahsız insansız hava araçları, gemiler, helikopterler, tanklar, roket ve füzelerin yanı sıra daha pek çok yetenekle kendi gereksinimlerini karşılamanın çok ötesine geçtiğini lisana getirdi.

Savunma endüstrisinde yıllık 10 milyar dolar ihracat gayesine her geçen yıl emin adımlarla yaklaşıldığını aktaran Erdoğan, şöyle devam etti:

“Dost ve kardeş ülkelerle savunma işbirliğimizi de giderek güçlendiriyoruz. Müttefikimiz ve stratejik ortağımız Amerika Birleşik Devletleri ile 100 milyar dolarlık ticaret gayemize büyük ehemmiyet veriyoruz. Lider Trump’ın ikinci devrinde kendisiyle olan yakın dostluğumuzun da katkısıyla Amerika’yla bağlarımızın her alanda serpileceğine inanıyorum. Esaslı bir geçmişe sahip olduğumuz Rusya Federasyonu ile münasebetlerimiz, çok boyutlu bir yerde günden güne gelişiyor. Ortak coğrafyayı paylaştığımız Rusya’yla işbirliğimizi karşılıklı menfaat ve hürmet temelinde ilerletmekte kararlıyız. Dördüncü yılına gelen Rusya-Ukrayna Savaşı’nın adil ve sürdürülebilir bir barış mutabakatıyla sona erdirilmesi önceliğimiz olmaya devam ediyor. Karadeniz teşebbüsü, esir takası ve İstanbul Süreci başta olmak üzere birçok adım attık. Birinci günden beri koruma ettiğimiz istikrarlı ve proaktif tavrımızı inşallah tıpkı halde sürdüreceğiz.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkeleri ile de bağları geliştirmenin çabasında olacaklarını belirterek, “Gümrük tarifeleri üzerinden kızışan ticari rekabetin yıkıcı hale gelmemesi için elimizden geleni yapmaktayız. Şoklara karşı dirençli iktisadıyla Türkiye, bu süreci yalnızca sıkıntısız atlatmakla kalmayacak, Allah’ın müsaadesiyle yeni devrin kazananlarından da biri olacaktır.” dedi.

Türkiye’nin terörden kurtulduğunda iktisatta farklı bir ivme kazanacağına işaret eden Erdoğan, şu tabirleri kullandı:

“Ülkemizin 40 yılına, binlerce vatandaşının canına ve milyarlarca dolar kaynağına mal olan terör belasından da kurtulduğumuzda inşallah iktisatta çok farklı bir ivme yakalayacağız. Türkiye Yüzyılı sözünde manasını bulan idealimize inşallah sizlerin de takviyesiyle ulaşacağımızdan hiçbir kuşku duymuyoruz. Antalya Diplomasi Forumu’nun da bu vizyonumuzun gelecek kuşaklara ve tüm dost ülkelere anlatılmasına vesile olacağına inanıyorum.”