Dünyada ilk: Kuantum bilgisayarları arasında ışınlanma

Oxford Üniversitesi’ndeki bir laboratuvarda, kuantum işlemcilerin kritik üniteleri farklı bilgisayarlar ortasında muvaffakiyetle dağıtıldı. Bu deney, kuantum modüllerinin performansını kaybetmeden uzak aralara aktarılabileceğini gösterdi. Transfer yalnızca iki metre aralıkta gerçekleşmiş olsa da, kuantum teknolojisinin bağlı sistemler ortasında teleportasyonla genişletilebileceği kanıtlanmış oldu.
Teleportasyon nasıl çalışıyor?
Teleportasyon yani ışınlanma, yalnızca kuantum seviyesinde manalı olan bir olgudur. Objeler, ölçüm yapılana kadar bilinmeyen bir durumda var olur. Bu bilinmeyen durumlar birleştirilerek, uzak aradaki bir obje, başkasının kuantum kimliğini alabilir. Bu süreç, kuantum bilgisayarlarının işleyişinde kritik rol oynar.
Dougal Main ve takım üyesi Beth Nichol dağıtılmış kuantum bilgisayarı üzerinde çalışıyor…
Kuantum bilgisayarlarının çalışma şekli
Klasik bilgisayarlar, bilgiyi bitler (0 yahut 1) ile işlerken, kuantum bilgisayarları “qubit” ismi verilen karmaşık olasılıkları kullanır. Bu qubit’lerin birbirine dolanması, gerçek hesaplamaların yapılabilmesi için kıymetlidir. Lakin, bu dolanıklık, dış etkenlerden korunmalı ve hakikat bir biçimde yönetilmelidir.
Işınlanmanın zorlukları
Kuantum bilgisayarları ortasında data transferi, ışık dalgaları kullanılarak yapılabilir fakat bu metot, datanın bozulmasına neden olabilir. Işınlanma ise, emniyetli bilgilerle, bilgilerin gerçek bir biçimde iletilmesini sağlar.
Başarı oranı ve gelecekteki potansiyel
Oxford Üniversitesi’ndeki deneyde, ışınlanmayla aktarılan kuantum durumu, orjinal duruma yüzde 86 oranında benzerlik gösterdi. Bu muvaffakiyet, gelecekte daha karmaşık kuantum süreçleri için büyük bir potansiyel taşıyor.
Kuantum ağları daha esnek hale geliyor
Kuantum modüllerini birbirine bağlayan bu sistem, modüllerin değiştirilmesine yahut yükseltilmesine imkan tanır. Bu, kuantum ağlarının daha geniş bir yelpazede kullanılmasını sağlayacak ve fizikî testler için güçlü araçlar sunacaktır.
Bu araştırma, Nature mecmuasında yayımlandı.
Science Alert, TRTHaber