Doğal gaza zam gelecek mi? Bakan Bayraktar’dan açıklama
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Anadolu Yayıncılar Federasyonu tarafından düzenlenen Anadolu Sohbetleri programında gazetecilerin gündeme ait sorularını yanıtladı.
Vatandaşın elektrik ve gaz ödemelerinde büyük dayanak sağlandığını aktaran Bayraktar, “Elektrikte birkaç aydır anlatmaya uğraş ettiğimiz süreç şubat prestijiyle başlıyor. Muhtemelen birtakım abonelerin faturaları şubat içinde gelebilir lakin temel prestijiyle 1 Şubat’tan başlayan fatura periyodunda 1 Mart’ta faturalara yansıyacak bir uygulamamız var.” diye konuştu.
“Türkiye’de aylık ortalama tükeyim 200 kilovat”
Bayraktar, vatandaşlara doğal gaz ve elektrikte 2023’te 275 milyar lira, 2024’te 400 milyar lira civarında sübvansiyon sağlandığını vurgulayarak, “Bu sene de yeniden bütçede elektrik tarafında 230 milyar lira, doğal gaz tarafında 200 milyar liranın üzerinde bir sayı gözüküyor.” sözünü kullandı.
Yeni modelde, ortalama tüketim olan 200 kilovatsaat üzerindekilerin sübvansiyon dışına alınacaklarına işaret eden Bayraktar, “Bunun iki katından daha fazla 417 kilovatsaatlik bir tüketim varsa artık takviye kümesinin dışında kalsın. 1,2 milyon abone, toplam abonelerimizin yüzde 3’ü üzere. 42 milyon abonenin yüzde 3’ünü etkileyecek bir düzenlemeyi şu anda hayata geçiriyoruz.” diye konuştu.
Bu huduttan sonra ödeme meblağında artış ölçüsünün yeni tarifede eski tarifeye nazaran aylık 417 kilovatsaatte yüzde 93, 450 kilovatsaatte yüzde 89, 600 kilovatsaatte yüzde 80, 1000 kilovatsaatte yüzde 69, 5 bin kilovatsaatte yüzde 58, 30 bin kilovatsaatte yüzde 56 seviyesinde olacağına dikkati çeken Bayraktar, “42 milyon abonenin 40 milyonuna dokunmuyoruz. Onlara rastgele bir fiyat artışı, faturalarında rastgele bir değişiklik yok. Devletin sübvansinyonundan 30 milyar lira civarında bir şey azalmış olacak.” formunda konuştu.
Bayraktar, doğal gazda da misal bir düzenleme üzerinde çalışıldığına vurgu yaparak, “Muhtemelen bu kış hiçbir şey değişmeyecek. Lakin doğal gazda da benzeri bir şey düşünüyoruz. 2025 yılı içerisinde tahminen bir düzenleme olur. Muhtemelen vatandaşları etkileme noktasında tahminen yıl sonuna yanlışsız fakat olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Gazetecilerin doğal gaz artırımına ait sorusuna karşılık veren Bayraktar, “Bu birinci çeyrek için bir şey düşünmüyoruz, yani artırım yok.” dedi.
Bayraktar ayrıyeten, doğal gazda tüm abonelere yüzde 65 sübvansiyon uygulandığı bilgisini paylaştı.
Slovakya’nın gaz muhtaçlığı için görüşülecek
Bayraktar, Ukrayna’dan Rus gazının akışının durması sonrası Slovakya’nın güç arz güvenliğinde büyük bir sorun yaşadığını, Türkiye’ye ziyarette bulunan Slovakya Başbakan Yardımcısı Denisa Sakova ile İstanbul’da bir ortaya geleceklerini ve bu ülkeye gaz sevkiyatının değerlendirileceği teknik toplantılar yapacaklarını aktardı.
Türkmen gazının Türkiye’ye gelmesiyle alakalı da ağır çalışma yürüttüklerini kaydeden Bayraktar, “Bu adeta bizim 30 yıllık hayalimiz, inşallah gerçeğe dönüşecek. Son kademelere geldik diyebilirim. Hazar geçişinde külfet var fakat bununla alakalı farklı formüllerimiz var. Üzerinde çalışıyoruz, netleşince sizlerle paylaşmak daha isabetli olur.” tabirlerini kullandı.
Karadeniz gazında üretim 9 milyon metreküpe ulaşacak
Gabar’da petrol üretiminin 75 bin varili geçtiği bilgisini veren Bayraktar, “Daha üst gidecek, inşallah bu sene bizim keşif yılımız olacak diyoruz. Bilhassa o bölgeden önemli bir beklentimiz var.” dedi.
Bayraktar, Sakarya Gaz Alanı’ndaki üretime ait, “Karadeniz’de günlük üretimde 7 milyon metreküpe geldik, inşallah nisana gelmeden 9 milyon metreküpü geçeceğiz. Temmuz 2026′ da inşallah iki katına çıkacağız. 20 milyon metreküpe geleceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Karadeniz’de ağır bir sondaj faaliyetinin bulunduğunu aktaran Bayraktar, “Karadeniz’de dün prestijiyle Kandıra-1 kuyusunda sondaja başladık. Burası biraz daha batı, bizim münhasır ekonomik bölgemizin batısında. Somali’de çalışıyoruz. Sismik çalışmaların yüzde 47’sini tamamladık. Muhtemelen nisan üzere oradaki sismik çalışma bitecek.” sözlerini kullandı.
Suriye’ye 800 megavat elektrik sevk edilecek
Bayraktar, Suriye’nin kuzeyinde, İdlib’e bir elektrik transferi yapıldığını belirterek, birinci etapta kapasiteyi yüzde 50 arttırmayı hedeflediklerini söyledi.
Halep’e kadar olan iletim çizgisinin ayağa kaldırılması gerektiğini kaydeden Bayraktar, bunun için 5-6 aylık mühlete muhtaçlık duyulduğu bilgisini paylaştı.
Hattın ayağa kaldırılmasıyla ek 500 megavat elektriğin ihraç edileceğini ve toplamda 800 megavatlık elektrik ihracatı yapılacağını aktaran Bayraktar, Halep’in elektrik gereksiniminin 2 bin megavat olduğunu söyledi.
Bayraktar, kalan elektrik gereksiniminin oradaki doğal gaz santrallerinin bakımları yapıldıktan sonra Türkiye’den boru sınırıyla doğal gaz sevkiyatı ile çözülebileceğini kaydetti.
Bakan Bayraktar, “Dolayısıyla Halep’e 50-60 kilometrelik bir doğal gaz boru çizgisiyle alakalı da bir çalışmamız var. Bir taraftan Avrupa’ya doğal gaz götürürken, bir taraftan Suriye’ye de doğal gaz götürmeyle alakalı bir uğraşın içerisindeyiz.” diye konuştu.
Rusya ve İran’ın Hazar Denizi’nden boru çizgisiyle yapacakları gaz tedarik muahedesine da dikkati çeken Bayraktar, bu sayede Türkmenistan, Azerbaycan ve Türkiye’nin Hazar’dan boru sınırı geçirmesinin önünün açılacağını söyledi.
Akkuyu’da birinci reaktörde elektrik üretim testi yapılacak
Bayraktar, Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ndeki son çalışmaların altını çizerek, “Akkuyu’daki kahır Çin ekipmanıyla çözülüyor ancak bize neredeyse 1,5 yıllık bir gecikmeye mal oldu. Hasebiyle şu anda onun tesirlerini görüyoruz. Birinci reaktörle alakalı, bu sene test üretimi de olsa bir elektrik üretimine başlamayı hedefliyoruz. Hasebiyle birinci reaktörden elektrik üretimi bizim için çok kritik. Türkiye için çok tarihi bir an olur inşallah o an.” dedi.
Nükleerde Sinop projesine Güney Kore ve Rusya’nın ilgi gösterdiğini, Çin ile de Trakya projesini konuştuklarını lisana getiren Bayraktar, “Dolayısıyla bu ülkelerden biriyle de önümüzdeki süreç içerisinde bir mutabakata varmayı hedefliyoruz. 2025 bunun için de kritik bir yıl. Önümüzdeki birkaç ay bizim için değerli.” tabirlerini kullandı.
Bayraktar, ender toprak elementlerinin saflaştırılması için çalışma yürüttüklerini ve teknolojik paydaşlık için Avustralya, Çin, Kanada üzere ülkelerle görüşmeler yürüttüklerini belirterek, “Pilot tesisimizde aslında şu anda yüzde 92 saflığa kadar üretim yaptık lakin bunu ticarileştirmek ve o sayıları saflık derecesini üstlere çıkarmak yani yüzde 99,999’a gidebilmek çok daha büyük katma kıymet. Hasebiyle bu katma pahası yakalayabilmek için çalışıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Yenilenebilir güç ve madenlerde yatırım süreci kısalacak
Bayraktar, salı günü 800 megavatlık güneş YEKA müsabakaları yapacaklarını duyurarak, “(Rüzgara önemli bir talep geldi. Çok rekabetçi bir ihale oldu. Elektrik kilovatsaat fiyatı 3,50 sent/dolara düştü. Şu anda elektrik fiyatı piyasada 7 sent/dolar.” dedi.
Gelecek hafta yapılacak YEKA GES’in daha rekabetçi geçmesini beklediklerini vurgulayan Bayraktar, “Bunu her yıl tekrar edeceğiz. Aslında bu müsabakalar 2024’ün sonunda yapmamız gereken yarışlar, bir iki aylık gecikmemiz var. Onun için 2025 sonunda 2 bin yahut 2 bin 500 megavatlık bir kapasite ihalesi daha yapacağız.” tabirlerini kullandı.
Bayraktar, yenilenebilir güç yatırımlarının güç ithalatını azaltıcı rol oynadığına dikkati çekerek, “Burada 800 milyon metreküp doğal gaz kullanarak üretilecek elektriği, 1200 megavatlık rüzgardan sağlıyoruz. Bir yılda 400 milyon dolar, alım garanti müddeti olan 20 yılda ise 8 milyar dolarlık bize doğal gaz ithalatını tedbire katkısı var.” diye konuştu.
Yenilenebilir güç ve maden yatırımlarında müsaade süreçlerinin kısalması için çalışmalar yürüttüklerini lisana getiren Bayraktar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu müsaadelerle alakalı muhtemelen bu salı günü son bir defa Cevdet Bey’in başkanlığında bir toplanacağız ve Meclise bir kanun sevk etmeyi planlıyoruz. Bu, hem madenlerde hem de rüzgar ve güneşte müsaade süreçlerini, bir manada bürokrasiyi kolaylaştırıcı bir ıslahat paketi.”
AA
