Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir? Bakanlık detayları paylaştı
Bakanlığın toplumsal medya hesabından yapılan paylaşımda, sistemin, Sıfır Atık hareketinin yeni bir adımı olacağı belirtildi.
Paylaşımda, depozito sistemiyle ilgili vatandaşların merak ettiği 11 soru ve karşılıklarına yer verildi.
Buna nazaran, DOA sisteminin işleyişi şöyle olacak:
1- Depozito İdare Sistemi (DYS) nedir?
Depozito İdare Sistemi, belli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen eserlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito bedelinin geri ödenmesine dayalı bir sistemdir.
2- Depozito ne sağlar?
Ambalajları kaynağında başka toplamaya, geri dönüşüm bedelinin korunmasına ve yükseltilmesine, birincil ham unsur yerine kullanılarak doğal kaynakların korunmasına, ikincil ham husus kullanımıyla güç sarfiyatının azaltılmasına, karbon emisyonlarının azaltılmasına ve 2053 Net Sıfır Emisyon amacına ulaşılmasına, sıfır atık ve döngüsel iktisadın desteklenmesine katkı sağlanır.
3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?
Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı taşınabilir uygulamadır. Bakanlık tarafından tescil edilmiş makineler ve manuel iade noktalarında tüketiciler, DOA taşınabilir uygulamasını kullanarak depozito iadelerini gerçekleştirecek.
4- DOA uygulaması nasıl çalışır?
Android ve iOS store mağazalarından uygulama fiyatsız indirilir. Karekod okutularak çalışan uygulama ile depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli tüketicinin e-cüzdanında birikir. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS aygıtlarında, mutabakatlı restoran ve marketlerde kullanılabilir.
5- DOA bankacılık sistemine entegre midir?
Tüm finansal akışlar Türkiye Emlak İştirak Bankasının alt yapısı üzerinden DOA taşınabilir uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülür. Biriken bakiye banka hesaplarına da havale edilebilir.
6- Uygulama Türkiye genelinde ne vakit başlayacak?
Sakarya’da başlatılan uygulama 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her vilayet ve her ilçede hayata geçirilecek.
7-DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar takviye veriyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansının (TÜÇA) sistem yöneticisi olarak yer aldığı depozito idare sistemi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) işbirliğiyle yürütülecek.
8- Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak?
Türkiye genelinde 783 bin kilometrekarelik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması öngörülüyor.
9- Ne kadar eserde DOA logosu var?
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü işbirliği ile 1 Ağustos 2023’ten bu yana 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürüldü.
10- DOA ile yıllık ne kadar yarar elde edilecek?
Ülke iktisadına yıllık yaklaşık 520 milyon avro katma bedel sağlanması hedefleniyor.
11- Hangi ambalajlara depozito ödenecek?
Cam, plastik ve alüminyum gereçten yapılmış 0,1 litre ile 3 litre ortasındaki tek kullanımlık ambalajlar mecburî depozito kapsamına alındı. Üzerlerinde depozito logosu olan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.