Çin, ABD’yi hangi nadir madenlerle eziyor?
Savuma sanayi enformasyon şirketi Govini’nin hazırladığı raporda, Çin’in ihracatını kısıtladığı galyum, germanyum, tungsten ve tellür üzere kritik minerallerin ABD’nin silah sistemlerinin yüzde 78’inde kullanıldığına işaret edildi.
Amerikan savunma endüstrisinin ürettiği 1900 silah sisteminin üretim sürecinin incelendiği raporda, bu sistemlerde kullanılan kritik minerallerin büyük kısmının tedarikinin Çin’den yapıldığı belirtildi.
Raporda, savunma endüstrisinde kullanılan germanyumun yüzde 82,4’ünün, tellürün yüzde 91,2’sinin Çin’den sağlandığı, antimuanın ise fakat yüzde 19’nun Çin dışından alınabildiği söz edildi.
Askeri donanımlarda kelam konusu minerallere olan bağımlılığın Deniz Piyadeleri’nde yüzde 61,7, donanmada ise yüzde 91,6’ya kadar çıktığı belirtildi. Bu bağımlılığın, savunma sanayi tedarik zincirlerinin siyasi ve ekonomik pazarlıklarda koz olarak kullanılmasının yanı sıra maliyetleri artırarak üretim takvimlerini de olumsuz etkileyebileceği vurgulandı.
Raporda, F-35 savaş uçaklarının füze ihtar sistemi için kızıl ötesi odak düzlemi dizilerinin imalinde antimuan, AN/SPY-6 radarlarının imalinde galyum, nükleer serpinti algılama sistemleri ve Javelin füzelerinin kızılötesi optiklerinde germanyum, zırh delici tank mühimmatında tungsten, RQ-21 Blackjack insansız hava araçlarının termoelektrik jeneratörlerinde tellür kullanıldığı bildirildi.
“ABD, ÇİN’E TEMELDEN BAĞIMLI DURUMDA”
Çin’in ihracat denetimi getirdiği 5 kritik mineralin savunma endüstrisinde kullanımının son 15 yılda yüzde 23,2 arttığına işaret edilen raporda, şu söze yer verildi:
“Çin’in kritik minerallere yönelik ihracat yasakları ve kısıtlamaları, bilinen bir sırrı ifşa etti; siyasi telaffuzlara karşın ABD, silah sistemlerinin temel bileşenleri için Çin’e temelden bağımlı durumda.”
Raporda, Çin kaynaklı bu sınamaya karşı mahallî üretim kapasitelerinin artırılması ve stratejik stokların genişletilmesi teklifinde bulunuldu.
TRUMP’A KARŞILIK OLARAK AZ ELEMENT İHRACATINA DENETİM GETİRİLDİ
Çin, ABD’nin çip kesimi başta olmak üzere teknoloji alanında uyguladığı kısıtlamalara karşılık olarak galyum, germanyum ve antimuanın yanı sıra tarife artışlarına karşı tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum ihracatına denetim getirmişti.
Pekin idaresi, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” kapsamındaki tarife artışına karşı da samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki ender toprak elementini ihracat denetim listesine almıştı.
17 küme az toprak elementinin yaklaşık 90’ını üreten Çin, ihracat kısıtlamasıyla bu alandaki global hakimiyetini de ekonomik bir koza çevirme niyetini ortaya koymuştu.
AA
