BM yetkilisi Gazze’yi anlattı: ‘Yaşananlar gerçek bir soykırımdır’

Anadolu Ajansının (AA) “Gazze’de Yaşanan Soykırımın 6 Farklı Yüzü” başlıklı evrakının birinci haberinde, AA muhabiri, Milletlerarası Adalet Divanı’nda (UAD) soykırımla yargılanan İsrail’in ayrım gözetmeksizin ve sistematik olarak gerçekleştirdiği atakların konutlara, binalara, altyapıya ve eğitim alanları ile dini yerlere tesirini ele aldı.

Birleşmiş Milletler (BM) Konut Hakkı Özel Raportörü Rajagopal, AA muhabirine, İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de gerçekleştirdiği yıkıma ait değerlendirmede bulundu.

“Gazze’deki yıkım, kapsamı, vahşeti ve orada yaşayan beşerler üzerindeki büyük insani tesirleri açısından gibisi görülmemiş durum. 15 aydır aralıksız bombalama ve yıkımla karşı karşıyayız. Gazze’deki meskenlerin yüzde 80’inden fazlası büsbütün yıkıldı. Fizikî görünümün neredeyse yüzde 100’ünün yok olduğu Gazze’nin kuzeyindeki birtakım bölümlerde yıkım yüzde 80’den fazla.” sözlerini kullanan Rajagopal, Gazzelilerin 19 Ocak’ta başlayan ateşkesle meskenlerine döndüğünü lakin karşı karşıya kaldıkları enkazla ve konaklama yeri konusunda ne yapacaklarını bilmediklerini bildirdi.

Rajagopal, Gazzelilerin enkazdan altından kıymetli eşyalarını kurtarabilme, enkazın temizlenmesi ve hayatlarını nasıl yine inşa edebilme üzere büyük zorluklarla karşı karşıya olduğunu anlattı.

“(Gazze’deki yıkım) Yakın tarihte bu kadar kapsamlı bir çatışmada, buna emsal bir şeyle karşılaştığımızı sanmıyorum.” diyen Rajagopal, Gazze’de görünen her yerde muazzam bir yıkım tablosu olduğunu söyledi.

“40 yılı aşkın müddettir bu kadar yıkıcı bir çatışma görmedim”

Rajagopal, şöyle konuştu:

“40 yılı aşkın müddettir milletlerarası bağlar çalışıyorum, bu kadar yıkıcı bir çatışma görmedim. Yalnızca konutların değil, dini yapıların, okulların, tüm ticari kuruluşların, dükkanların yanı sıra yollar üzere tüm fizikî altyapının bile bu düzeyde büsbütün yok edildiğini görmedim. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana, Hiroşima ve Nagazaki’ye nükleer bomba atıldığından yahut Dresden’in büsbütün yok edildiğinden beri bu düzeyde bir yıkım görmedik diyebilirim. Dresden’de bile tüm kent, Gazze’deki üzere yok edilmedi.”

Ateşkesin akabinde insani yardım vazifelilerinin Gazze’ye giriş yapabildiğine değinen Rajagopal, insanların gördükleri görüntü karşısında afalladığını anlattı.

Rajagopal, “Gazze’ye geri dönenler yahut taşınmaya zorlanan Filistinliler, yıkımın düzeyine büsbütün şaşırmış durumda ve herkes yine inşa etmenin nasıl mümkün olacağını merak ediyor.” tabirlerini kullandı.

Gazze’de şu anda temel önceliğin, insanların geri döndüklerinde yaşayabilmeleri açısından insani yardımların ulaştırılması olduğuna dikkati çeken Rajagopal, Gazze’de barınak erişimine acil ve kapsamlı muhtaçlık duyulduğunu vurguladı.

Rajagopal, ateşkes muahedesinin birinci kademesinde, 60 bin taşınabilir mesken yahut karavanın yanı sıra 200 bin çadırın temin edilmesi konusunda mutabakata varıldığını bildirdi.

Gazze’nin kuzeyine neredeyse hiç yardım ulaşmadığını belirten Rajagopal, bu bölgelere tekrar inşa sürecinden evvel acil insani yardımların ulaştırılması gerektiğini kaydetti.

Rajagopal, Gazzelilerin yardımlarla çadırlarını ve konutlarını kurabildiklerinde, tekrar yapılanmayla ilgili planların hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.

Gazze’de öncelikle enkazların kaldırılması gerektiğine değinen Rajagopal, enkazlarda patlamamış mühimmatlar bulunmasının da çok tehlikeli olduğunu vurguladı.

Rajagopal, ülkelerin Gazze’ye yardım etme dileğinde olduğunu lakin çatışmaların tekrar başlaması halinde, inşa edilen yerlerin tekrar yıkılmayacağından emin olmak istediklerini belirtti.

“Bu yüzden Filistinlilerin kendi mukadderatını tayin hakkına tam olarak hürmet gösterilmesi, Filistin’in bölgede barış içinde yaşayan bir devlet olarak tam manasıyla kurulmasının yanı sıra fizikî ve insani altyapısının yine inşası için kâfi güvenliğin olması çok kıymetli.” tabirlerini kullanan Rajagopal, ateşkes muahedesinin tüm taraflarca tam olarak hürmet görmesinin kıymetine işaret etti.

Rajagopal, ateşkes mutabakatının garantör devletleri Katar, Mısır ve ABD’nin, milletlerarası toplumun geri kalanından dayanak almasının daha da kıymetli olduğunu bildirdi.

“Gazze’de yaşananlar gerçek bir soykırımdır”

Raportör Rajagopal, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de yaşananlara ait şunları aktardı:

“Gazze’de olanlar, yaşamayı imkansız kılan ve Gazze’yi yaşanmaz hale getiren şartlar oluşturması bakımından gerçek bir soykırımdır. Orada yaşayan beşerler için bir bölgeyi yahut yeri yaşanmaz hale getirdiğiniz takdirde, bu aslında bir soykırım aksiyonudur. Soykırım Mukavelesi’nin ikinci hususu uyarınca tarif çok açık. Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Memleketler arası Adalet Divanı’na (UAD) sunduğu tam olarak budur. Dünya genelinde İsrail’in Gazze örneğinde yaptığı şeyin, bir soykırım aksiyonu olduğu konusunda ezici bir uzman görüşü var. Ateşkes muahedesinin olması, soykırımın durduğu manasına gelmez. Soykırım, Gazze’nin halk için yaşanamaz olmaya devam ettiği, halkın tamamının yahut bir kısmının fizikî olarak yok olmasına yol açacak şartlar olduğu sürece devam eder. Şayet bebekler soğuğa maruz kaldıkları için hayatını kaybediyorsa, bu hala İsrail’in Ekim 2023’ten sonra başlattığı soykırım aksiyonlarının devam eden insani tesirinin bir kesimidir. Ateşkes mutabakatı Gazze’de işlenen hatalar için adaletten bahsetmiyor. Fakat bu hata işleyen tarafların, bilhassa İsrail askerlerinin cezasız kalabileceği manasına gelmiyor. Onların memleketler arası mahkemeler önünde hesap vermeleri gerekiyor.”

AA