Avrupa Merkez Bankası tarihinin en büyük zararını açıkladı

ECB, 2024 yılına ait finansal sonuçlarını duyurdu.

Buna nazaran, banka geçen yıl faiz siyaseti nedeniyle 7,94 milyar avro ziyan etti. Bu birebir vakitte bankanın yüksek faiz maliyetleri nedeniyle 25 yıllık tarihindeki en yüksek ziyan olarak kayıtlara geçti.

ECB, 2023’te 6,62 milyar avro fiyatındaki finansal riskler için karşılık ayırdıktan sonra ziyanını 1,27 milyar avro olarak açıklamıştı. Fakat ECB, bu karşılıklar kullanıldığı için bankanın 2024 için açığı azaltamadığını açıkladı.

ECB, 2023’te 2004’ten beri birinci defa ziyan açıklamıştı. Banka 2004 yılında avronun süratle paha kazanması nedeniyle kur ziyanına bağlı olarak 1,63 milyar avro ziyan göstermişti.

ECB’nin açıklamasında, kelam konusu ziyanların uzun yıllar süren kıymetli karların akabinde geldiğine yer verilerek, “Zararlar, Eurosystem’in fiyat istikrarını korumak olan birincil vazifesini yerine getirmek için gerekli olan siyaset hareketlerinin sonucudur. Bu siyasetler, ECB’nin çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli finansal varlıklar satın alarak bilançosunu genişletmesini gerektirmiştir. Her durumda, ECB tesirli bir biçimde çalışabilir ve rastgele bir kayıptan bağımsız olarak fiyat istikrarını sürdürme konusundaki birincil misyonunu yerine getirebilir.” tabirleri yer aldı.

Daha yüksek faiz oranları ECB’nin net faiz masrafının geçen yıl da yüksek olmasına neden oldu. 2023’te 7,19 milyar avro olan net faiz masrafı, geçen yıl 6,98 milyar avro olarak kayıtlara geçti.

Bilanço kayıplarının en önemli nedeni, ECB’nin Avro Bölgesindeki yüksek enflasyona karşı uğraş ettiği 2022 ve 2023 yıllarındaki agresif faiz artışları oldu.

ECB yükümlülüklerinin maliyetleri değişken faiz oranlarına bağlı kalırken, sıkı para siyasetinin bir sonucu olarak bu oranlar değerli ölçüde yükseldi. Buna karşılık, varlıklardan elde edilen faiz geliri tıpkı ölçüde artmadı. Bunun nedeni ise bu varlıkların çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli olması.

Yüzde 10’un üzerine çıkan enflasyonla çabada ECB, Eylül 2023’e kadar faiz oranlarını 10 defa artırmıştı. ECB, daha sonra enflasyonun düşmesiyle Temmuz 2024’te para siyasetinde gevşeme sürecini başlatmış, 2024 yılı sonuna kadar faiz oranlarını dört kere düşürmüştü.

Bankanın açıklamasında, ECB’nin gelecek yıllarda da ziyan edebileceğine işaret edilerek, “Öyle bir durumda, bu cins ziyanların 2023 ve 2024’te meydana gelenlerden daha düşük olması bekleniyor. Daha sonra ECB’nin kar etmeye başlaması öngörülüyor.” sözü yer aldı.

Bankanın bilançosunun toplam büyüklüğü geçen yıl bir evvelki yıla nazaran 33 milyar avro azalarak 641 milyar avroya geriledi. İşçi için harcanan ölçü ise 676 milyon avrodan 844 milyon avroya yükseldi.

ECB’nin vazifesi, fiyatları istikrarlı tutmak iken rastgele bir kar ya da ziyan, yan eser olarak tanımlanıyor.