ANALİZ: Piyasalarda son durum… Yatırımcı ne yapıyor?

Milliyet iktisat müellifi Zeynep Aktaş, piyasalardaki son durumu kıymetlendirdi…
Finans ve borsada son durum
Para piyasalarına gelen yeni uygulamayla paranın akış tarafında değişikliğe gidiliyor.
Faiz ve kâr hisselerinden alınan vergilerde genel oranlara dönüldü. Pay senedi fonlarında sıfır stopaj uygulaması ise devam edecek. Para piyasası fonlarında biriken 1.5 trilyon TL ve mevduat hesaplarında görülen yüksek artış, stopaj düzenlemesiyle birlikte kademeli olarak dağılmaya başlayacak.
Değişiklik, yatırımcıların mevduat ve fonlardan elde ettiği net getirileri düşürürken portföy tercihlerini ister istemez yine şekillendirecek. Bilhassa stopajdan etkilenmeyen pay senedi fonları ve alternatif yatırım araçlarına ilginin artması gündeme gelebilir. Artan stopaj maliyetlerine karşın mevcut haliyle TL varlıklarda getiriler hala güçlü.
Bu nedenle dağılımın çabucak gerçekleşmesi beklenmemeli. Fakat enflasyondaki düşüş eğilimine paralel kademeli olarak para piyasası fonları, borçlanma araçları, mutlak getirili fonlar ortasında dağılımlar beklenmeli. Pay senedi fonlarında ise daha çok yılın ikinci yarısı gözlenmeli.
Dengeli çeşitlendirme
Stopaj oranlarındaki artış, bilhassa mevduat ve yatırım fonlarına yönelen yatırımcıların net getirilerini düşürecek. Kısa vadeli mevduat hesaplarında stopajın artması, dolaylı olarak faiz gelirlerini azaltıyor. Benzeri biçimde fonlardaki vergi artışı düşük riskli yatırım araçlarını tercih edenler için ek bir maliyet manasına geliyor. Bu durumun, pay senedi fonları üzere stopajdan muaf yatırım araçlarını daha avantajlı kılıyor. Öte yandan döviz yahut yurt dışı yatırım alternatifleri de yine gündeme gelebilecek alternatifler ortasında yer alıyor. Yeni uygulamayla, yatırım tercihlerinde daha şuurlu ve çeşitlendirilmiş portföylerin kıymeti artıracak.
İşte yeni oranlar
*Yeni düzenlemeye nazaran, 6 aya kadar vadeli mevduat hesaplarında stopaj yüzde 10’dan yüzde 15’e, 1 yıla kadar vadeli hesaplarda yüzde 7.5’ten yüzde 12’ye, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda ise yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildi.
*Yatırım fonlarında da misal bir artış yaşanarak, para piyasası ve borçlanma araçları fonlarında stopaj yüzde 10’dan yüzde 15’e, değişken fonlarda yüzde 10’dan yüzde 15’e, değerli maden fonlarında yüzde 10’dan yüzde 15’e, fon sepeti fonlarında ise yüzde 7.5’ten yüzde 12’ye çıkarıldı.
*Hisse senedi fonları ise düzenlemeden muaf tutuldu ve stopaj oranı sıfır olarak korundu.
Merkez bankaları yakından izlenecek
Küresel piyasalarda merkez bankalarının kararları yatırımcıların odağında olmaya devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), üretici fiyatlarındaki zayıflamanın tüketici enflasyonuna olumlu yansıyacağını belirtirken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz oranlarınıyüzde 3’ten yüzde 2,75’e düşürdü. Bu gelişme, ECB’nin haziran ayından bu yana yaptığı beşinci faiz indirimi olarak dikkat çekti. ABD Merkez Bankası (Fed) ise faizleri yüzde 4.25-4.50 aralığında sabit bırakarak, gelecekteki mümkün faiz indirimlerinin enflasyon bilgilerine bağlı olacağını vurguladı. Piyasalar, Fed’in birinci faiz indirimini haziran ayında gerçekleştireceğine dair beklentilerini koruyor.
Döviz ve altında hareketlilik
Dolar/TL kuru haftayı yüzde 0.51’lik yükselişle 35.84 TL düzeyinde kapatırken, Euro/TL yüzde 0.63 oranında kıymet kaybetti. Altın yatırımcısı ise yüzde 0.98’lik haftalık getiriyle çıkarlı çıktı. Gram altının yılbaşından bu yana getirisi yüzde 8.03’e ulaştı. Altında ana beklentiler düşük olmasına karşın Trump tesiri yaşanıyor. Altında yıllık ortalama beklentiler yüzde 14 ile 5 olarak şekilleniyor. Yıl genelinde ise oynaklık bekleniyor.
Yabancılar geliyor borsa yükselir mi?
Borsa yatırımcıları faiz ve fon piyasasındaki yüksek getiriler nedeniyle epeyce temkinli hareket ediyor. Borsa İstanbul’da kesim bazında en yüksek haftalık getiri yüzde 4 ile ticaret yüzde 1.12 ile hudutlu yükselişler kaydetti. BIST 100 Endeksi yüzde 0.99 paha kaybıyla haftayı 10.004 puandan tamamladı.
Yatırımcılar alıma geçti
Son dokuz ayın en yüksek yabancı girişlerinden biri yaşandı. 24 Ocak haftasında yabancı yatırımcılar net 345.4 milyon dolarlık pay alımı gerçekleştirdi. Tıpkı hafta devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) 382.9 milyon dolarlık net giriş oldu. JPMorgan, yayımladığı raporda Türk pay senetleri için yatırım tavsiyesini ‘nötr’den ‘ağırlık artır’a yükseltti.
Bilanço dönemi hızlanıyor
2024 yılı bilançoları, şirketlerin kârlılığındaki fotoğrafı göstermeye başladı. BIST 100’de bilanço açıklayan şirket sayısı beş oldu. Akbank’ın net kârı yüzde 36.27 düşerek 42.3 milyar TL’ye, Yapı Kredi’nin kârı ise yüzde 57.33 azalarak 29 milyar TL’ye geriledi. Arçelik, yüzde 91.34’lük düşüşle gerileme yaşayan şirketlerden biri oldu. Öte yandan, Garanti Bankası yüzde 5.55’lik artışla kârını 92.1 milyar TL’ye yükseltirken, Türkiye Sigorta yüzde 106.65’lik yüksek bir artışla kârını 12.7 milyar TL’ye çıkardı. Finans dalı genel olarak dalgalı bir seyir izlerken, sigorta bölümündeki güçlü büyüme dikkat çekti.
Piyasalarda taraf arayışı
Borsada yabancı girişleri güçlenirken, bilanço dönemi ile birlikte pay bazlı hareketlilik artıyor. Global piyasalarda ise Fed ve ECB’nin siyasetleri, teknoloji paylarındaki satış dalgası ve yapay zeka alanındaki gelişmeler yakından izleniyor. Yatırımcılar temkinli duruşlarını korurken, piyasalarda istikamet arayışı devam ediyor.
Milliyet