ABD’nin planı Türkiye’ye yarayacak: Avantaja çevirme potansiyelimiz var

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Lideri Baran Çelik, ABD idaresinin araba ithalatına yönelik yüzde 25 gümrük vergisinin Türk otomotiv sanayisine yansımalarına ait açıklamada bulundu. Çelik Türkiye’nin stratejik pozisyonu ve esnek üretim kabiliyetleri bu zorlukları avantaja çevirme potansiyeli sunduğunu, Türkiye’nin dış siyaset ve ekonomik bağlantılarda dengeyi gözeten bir yaklaşımı olduğunu söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak nitelendirdiği 2 Nisan’da karşılıklı tarifeleri açıklamaya hazırlanması, global ticaret üzerindeki muhtemel tesirleriyle bedellendiriliyor. Trump’ın tarifeleri, global ölçekte en büyük belirsizlik kaynağı olmaya devam ederken, ülkelerden gelebilecek muhtemel misillemeler ticaret savaşının derinleşebileceği tasalarını besliyor.

Tarifelerin sektörel yansımalarına yönelik tahliller yapılmaya başlanırken, ABD liderinin araba ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi getireceğini açıklaması, Türkiye’nin bu ülkeye yönelik ihracat sayılarını yurt içinde gündeme taşıdı.

AA muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, ABD pazarı, Türkiye’nin otomotiv ihracatında kıymetli bir yer tutuyor.

ABD, geçen yıl 37,2 milyar dolarlık dış satım hacmiyle sektörel manada rekor kıran otomotiv sanayisinin en büyük 10 pazarı içinde 9’uncu sırada yer aldı. ABD, bu yılın birinci 2 ayı dikkate alındığında listede bir sıra gerileyerek 10’unculuğa indi.

Bu ülkeye yapılan ihracatta yıllar ortasında dalgalanmalar yaşansa da ABD’ye son 6 yılda ortalama 1,1 milyar dolarlık dış satım yapıldı.

2024 yılında ABD’ye bölümün yaptığı ihracat 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşirken, bu sayı 2023’te 1 milyar dolar, 2022’de 1,4 milyar dolar, 2021’de 1,2 milyar dolar, 2020’de 951 milyon dolar ve 2019’da 1 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.

Söz konusu dalın bu ülkeye ihracatı yılın birinci 2 ayında evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yaklaşık yüzde 4 artışla 198 milyon dolara ulaştı.

Otomotiv sanayisi bu devirde toplam 6 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaşırken, ABD’ye yapılan ihracatın hissesi yüzde 3,3 oldu. Buradan hareketle her 30 araçtan biri bu ülkeye gönderildi.

“ABD, 2024 YILINDA 391 MİLYAR DOLARLIK OTOMOTİV İTHALATI GERÇEKLEŞTİRDİ”

Konuya ait AA muhabirinin sorularını yanıtlayan OİB Yönetim Kurulu Lideri Baran Çelik, ABD’nin 11 milyon adet ile dünyanın en büyük ikinci motorlu araç üreticisi ve en büyük otomotiv üretim merkezleri ortasında yer aldığını söyledi.

Çelik, ABD’nin tıpkı vakitte yıllık 14 milyon adetlik büyük bir iç pazara sahip olduğunu hatırlatarak, “Bu birebir vakitte ülkede canlı bir ‘aftermarket’ pazarına işaret ediyor. ABD dünyanın en büyük otomotiv ithalatçısı pozisyonunda yer alıyor.” dedi.

Ülkenin geçen yıl 391 milyar dolarlık otomotiv ithalatı gerçekleştirdiği bilgisini paylaşan Çelik, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Sadece 8708 faslındaki tedarik sanayisi ithalatı 90 milyar dolar. ABD’ye yönelik otomotiv ihracatımız son 4 yıldır 1 milyar doların üzerinde gerçekleşiyor ve ABD otomotiv sanayisinde en fazla ihracat yapılan birinci 10 ülke ortasında yer alıyor. ABD’ye yönelik tedarik sanayisi ihracatımız 2024’te 1 milyar doları aştı. Hasebiyle ihracatımız çok büyük oranda aksam ve kesim yüklü.”

Çelik, tüm ayrıntılar tam bilinmese de ABD tarafından hem araçlara hem de otomotiv aksam ve kesimlerine yüzde 25’lik epeyce yüksek oranlı gümrük vergisi getirilmesi öngörüldüğüne dikkati çekerek, araçlar için gümrük vergilerinin nisan başında devreye alınmasının beklendiğini lisana getirdi.

Bu durumun Türkiye’ye muhtemel yansımalarını pahalandıran Çelik, “Dolayısıyla birinci etapta ana sanayi firmalarımız olumsuz etkilenecektir. İhracatımız tedarik sanayi yüklü olmakla birlikte devir dönem ABD’ye binek arabalar ve hafif ticari araçlarda kıymetli ölçülerde ihracat gerçekleştiriyoruz. Bu nedenle ek gümrük vergileri her halükarda maliyet artırıcı olumsuz bir durum oluşturacaktır. Aksam ve kesim ithalatına getirilecek gümrük vergileri için şimdilik net bir tarih bulunmuyor.” formunda konuştu.

“TÜRKİYE’NİN ESNEK ÜRETİM KABİLİYETLERİ ZORLUKLARI AVANTAJA ÇEVİRME POTANSİYELİ SUNUYOR”

Baran Çelik, Trump idaresinin yalnızca Çin’e karşı değil, Batılı müttefikleri ile Meksika ve Kanada üzere komşu ülkelere karşı da sert bir ticaret siyaseti izlediğini vurguladı.

Trump idaresinin muhafazacı siyasetlerinden Japon ve Koreli üreticilerin de etkileneceğinin altını çizen Çelik, “Sonuç olarak ticaret savaşları ve muhafazacı siyasetlerin artacağı önümüzdeki periyot global ticaret için büyük risk oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulundu.

“TÜRKİYE’NİN DIŞ SİYASET VE EKONOMİK BAĞLANTILARDA DENGEYİ GÖZETEN BİR YAKLAŞIMI VAR”

Çelik, Türkiye açısından bu sürecin fırsat ve zorlukları bir ortada içerdiğini belirterek, Türkiye’nin otomotiv dalı için kıymetli bir üretim ve ihracat merkezi olduğunu söyledi.

Bu nedenle, Türkiye’nin global ticaret savaşlarının yaratacağı dalgalanmalardan etkilenme ihtimalinin yüksek olduğuna dikkati çeken Çelik, “Ancak, ülkemizin stratejik pozisyonu ve esnek üretim kabiliyetleri bu zorlukları avantaja çevirme potansiyeli sunuyor. Ülkemizin dış siyaset ve ekonomik ilgilerde dengeyi gözeten bir yaklaşımı var. Gelecek devirde de hem Avrupa ile hem de Asya ve Amerika ile güçlü ticaret ilgilerimizi sürdürmek Türkiye’nin stratejik ehemmiyetini müdafaasına yardımcı olacaktır.” dedi.

TİM datalarına nazaran, 2024 ve 2025 yılı ocak-şubat devri otomotiv sanayisinin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler ve değişimleri şöyle:

1 OCAK – 28 ŞUBAT (bin dolar)
ÜLKE	2024	2025	DEĞ. (yüzde)
ALMANYA	854.242,49	931.691,42	%9,1
BİRLEŞİK KRALLIK	694.399,86	646.205,74	-%6,9
FRANSA	603.656,86	643.273,06	%6,6
İSPANYA	355.413,98	542.209,80	%52,6
İTALYA	619.816,98	489.632,16	-%21,0
SLOVENYA	259.612,99	347.710,47	%33,9
BELÇİKA	234.709,21	245.703,89	%4,7
POLONYA	273.665,91	239.694,87	-%12,4
ROMANYA	159.451,14	213.121,62	%33,7
ABD	190.575,04	198.064,60	%3,9