AB’den 72 saatlik erzak stoklama çağrısı
Avrupa Komitesi tarafından açıklanan birinci hazırlık stratejisinde, vatandaşların kriz anlarında daha güçlü olabilmesi için “proaktif önlemler” almasının teşvik edilmesi gerektiği belirtildi. Strateji kapsamında, bireylerin acil durum planları oluşturması ve temel gereçleri depolaması önerildi.
AB’nin bu adımı, Almanya ve İskandinav ülkelerinin kriz anlarında vatandaşlarını bilgilendirmek için yürüttüğü çalışmalardan esinlenerek hazırlandı. Bu ülkeler, halkı mümkün askeri taarruzlar yahut ulusal krizler konusunda bilinçlendirmek hedefiyle broşürler dağıttı ve özel taşınabilir uygulamalar geliştirdi.
AB’nin Kriz İdaresi ve Hazırlık Komiseri Hadja Lahbib, “Üye ülkelere diyoruz ki: 72 saatlik kendi kendine yetebilirlik en âlâ tavsiyemiz” tabirlerini kullandı. Vatandaşların hangi materyalleri stoklaması gerektiği sorulduğunda ise, toplumsal medya hesabında paylaştığı bir görüntüyü işaret etti.
Söz konusu görüntüde Lahbib, kimlik evraklarını su geçirmez bir kapta saklamaktan konserve besin, şişelenmiş su, kibrit, çakı, nakit para, ilaç, radyo ve hatta oyun kartları bulundurmanın kıymetine kadar çeşitli tekliflerde bulunuyor.
Acil durumlar için AB çapında uyum hedefleniyor
Hazırlık stratejisi, iklim krizinin şiddetlendirdiği çok hava olayları, salgın hastalıklar, siber hücumlar ve mümkün askeri işgaller üzere geniş kapsamlı risklere karşı AB çapında daha güzel bir uyum sağlamayı amaçlıyor.
Komisyon tarafından yayımlanan dokümanda, “Bir yahut daha fazla üye devleti etkileyebilecek büyük çaplı, çok bölümlü olaylara ve krizlere, silahlı hücum ihtimali de dahil olmak üzere, hazırlıklı olmalıyız” sözlerine yer verildi.
Bu kapsamda, AB genelinde kriz farkındalığını artırmak için “hazırlık günü” düzenlenmesi, hususun okul müfredatına dahil edilmesi ve temel hammaddeler, barınaklar, jeneratörler ile “muhtemelen” besin ve suyu kapsayan bir “stoklama stratejisi” geliştirilmesi öneriliyor.
Askeri hazırlık planlarına karışık tepkiler
AB’nin sivil yahut askeri hizmetler üzerinde direkt yetkisi bulunmuyor, lakin COVID-19 salgını sırasında ortak aşı ve tıbbi ekipman alımları üzere kriz idaresi alanında daha aktif bir rol üstlenmişti. Artık ise, geçen yıl eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö tarafından hazırlanan bir raporda, AB’nin bir üye devlete yönelik silahlı akın durumunda nasıl bir yol izleyeceğine dair “net bir planı olmadığı” belirtilmesinin akabinde bu alanda daha fazla adım atmak istiyor.
Ancak planlar, AB üyesi ülkeler ortasında farklı reaksiyonlara yol açtı. Geçen hafta Avrupa Kurulu, askeri harcamalara yönelik programını “Avrupa’yı Silahlandır” olarak duyurmuş fakat İtalya ve İspanya’dan gelen yansılar üzerine programın ismini “Hazırlık 2030” olarak değiştirmişti.
Öte yandan, Kuzey Avrupa ülkeleri uzun müddettir kriz hazırlığı konusunda öncü rol üstleniyor. İsveç’te yetkililer vatandaşlara su, yüksek kalorili besin, battaniye ve alternatif ısıtma kaynakları stoklamalarını tavsiye ediyor. Norveç ise nükleer tehdit durumunda iyot tabletleri üzere hayati ilaçların bulundurulmasını öneriyor. Almanya’da hanelerin bodrum yahut garajlarını sığınak olarak kullanacak formda düzenlemesi teşvik edilirken, Polonya yeni inşa edilen binalarda inançlı sığınak zaruriliği getirdi.
“Bu, sigorta yaptırmak üzere bir önlem”
Avrupa Kurulu Lider Yardımcısı Roxana Mînzatu ise alınan tedbirlerin “gereksiz kaygı yaymak” olarak kıymetlendirilmesine karşı çıktı. Mînzatu, “Bu, tıpkı kaza sigortası yaptırmak üzere bir şey. Başınıza gelmesini beklediğiniz için değil, mümkün ziyanları en aza indirmek için yapıyorsunuz” dedi.
Ancak Mînzatu, kendisinin üç günlük bir stok hazırlığı yapmadığını, bunun nedeninin sık seyahat eden biri olması olduğunu belirtti. “Ben, hazırlık yapmamız gerektiğine dair yeterli bir örneğim” sözlerini kullandı.
Lahbib ise kendi 72 saatlik stokunu hazırladığını ve içinde “Pasta alla puttanesca yapmak için gerekli gereçlerin de bulunduğunu” söyleyerek, her ülkenin coğrafik ve stratejik durumuna nazaran farklı gereksinimleri olabileceğini lisana getirdi.
Belçikalı komiser, Finlandiya’da gençlerin silah kullanmayı öğrendiğini hatırlatarak, “Ancak bunun Fransa yahut Belçika’da uygulanması gerektiğini sanmıyorum, en azından şimdilik. Ülkeden ülkeye değişen durumlar var, lakin birbirimizden öğrenecek çok şeyimiz var” dedi.
Strateji evrakının yayımlandığı gün, Danimarka Savunma Bakanlığı da kadınlar için zarurî askerlik uygulamasını iki yıl erkene çektiğini duyurdu. Buna nazaran, 1 Temmuz 2025 sonrası 18 yaşına giren bayanlar da mecburî askerlik için kura sistemine dahil edilecek. Bu uygulama halihazırda erkekler için yürürlükte bulunuyor.
The Guardian, TRTHaber
