Vücudunuzu Sıfırlayacak 5 Adım
Modern dünyada, rafine şeker çabucak hemen her yerde: paketli besinlerde, içeceklerde, hatta “sağlıklı” olarak etiketlenmiş eserlerde bile. Lakin fazla şeker tüketimi; obezite, diyabet, kalp hastalıkları ve depresyon üzere önemli sıhhat problemlerine yol açabilmekte. Dahası, şekerin beyinde şiddetli bir bağımlılık tesiri yarattığına dair bilimsel çalışmalar da mevcut. Pekala, şeker bağımlılığından kurtulmak mümkün mü? Evet! İşte bilimsel destekli tahlillerle şeker bağımlılığınızla baş etmenin yolları.
1- ŞEKERİN BEYİN ÜZERİNDEKİ TESİRLERİNİ ANLAMAK
Şeker, beyinde dopamin salınımını tetikler; bu da bir memnunluk hissi yaratır. Fakat uzun vadeli şeker tüketimi, beynin dopamin reseptörlerini duyarsızlaştırabilir ve daha fazla şeker tüketme muhtaçlığı doğurur. Bir çalışmada, farelere şeker çözeltisi verildiğinde, beyinde kokainle misal tesirler görülmüştür (Avena et al., 2008). Bu çalışma, şeker bağımlılığının neden bu kadar güç kırıldığını açıklıyor.
2- KÂFİ MEYVE VE KARBONHİDRAT TÜKETİN
Beyin, güç muhtaçlığını neredeyse büsbütün glikozdan karşılar. Bu nedenle, karbonhidratı büsbütün kesmek yerine, kompleks karbonhidratlara ve meyve üzere doğal glikoz kaynaklarına yönelmek kıymetlidir. Muz, elma ve tam tahıllar üzere yiyecekler, hem tatlı gereksiniminizi denetim altına almanıza yardımcı olur hem de daima bir güç kaynağı sağlar. 2016 yılında yapılan bir inceleme, kâfi kompleks karbonhidrat alımının bırakılmasının beyin işlevlerini olumsuz etkilediğini ve bilişsel performansı azalttığını göstermiştir (Fernstrom, 2016).
3- RAFİNE ŞEKER YERİNE ALTERNATİFLERİ TERCİH EDİN
Rafine şeker yerine doğal tatlandırıcılar kullanmak, bağımlılığı azaltmanın tesirli bir yoludur. Stevia, hurma şurubu ve bal üzere doğal alternatifler, tatlı gereksiniminizi karşılarken şekerin zararlarından uzak durmanıza yardımcı olabilir.2020 yılında yapılan bir araştırmada, stevia üzere doğal tatlandırıcıların glisemik indeksi düşürmeye yardımcı olduğu ve kan şekeri düzeylerini sabit tuttuğu gözlemlenmiştir.
4- TATLI KRİZLERİNİ DENETİM ALTINA ALACAK STRATEJİLER KULLANMAYA BAŞLAYIN
Tatlı krizleri geldiğinde: Beslenme planınızı gözden geçirin: Birden fazla vakit kilomuzu denetim etmek için karbonhidratları kesmeye yöneliriz. Diyetiniz düşük karbonhidrat yüzdeliğine sahipse, üzgünüm tatlı isteğiniz sıklıkla sizinle olacak. Çünkü, beyninizin güç kaynağı glikoz yani karbonhidrat. Yanlışsız kalite ve ölçüde karbonhidrat tüketimi tatlı tüketimine dair isteğinizi azaltacaktır. Gereksiniminizi gözden geçirin: Hakikaten tatlı tüketmek mi istiyorsunuz yoksa şu an sıkıntı hisler etrafınızı sardığı için bir tatlı ile rahatlamaya mı çalışıyorsunuz?
Eğer kelam konusu, yiyeceklerle rahatlamaya dair bir yönelimse durun ve nefes alın. Tahminen bir yürüyüş, sıcak bir çay, minik bir meditasyon pratiği rahatlamanıza, bir tatlıdan daha fazla takviye sunacaktır.
%80-%20 Kuralını Uygulayın: Beslenmenizin %80’ini sağlıklı, doğal besinlerden oluştururken, %20’sini denetimli bir formda tatlı üzere arzuladığınız yiyeceklere ayırabilirsiniz. Canınız hakikaten tatlı istiyorsa, ortada bir küçük bir porsiyon tüketmek sakınca oluşturmayacaktır. Bilakis, bu yaklaşım istikrarlı ve sürdürülebilir bir beslenme modelini sürdürmede size keyif ve motivasyon sağlayacaktır.
5- UYKU VE GERİLİM SEVİYENİZİ DENGELEYİN
Uyku eksikliği ve yüksek gerilim, tatlı isteğini tetikleyen iki kıymetli faktördür. Yapılan bir çalışmada, 6 saatten az uyuyan bireylerin şekerli yiyeceklere olan eğilimlerinin %50 oranında arttığı gözlemlenmiştir (Greer et al., 2013). Bu nedenle, günde 7-8 saat kaliteli uyku almayı hedefleyin ve gerilimi azaltmak için meditasyon yahut nefes antrenmanlarından faydalanın.
RAFİNE ŞEKERİ YAVAŞ YAVAŞ AZALTIN
Şeker bağımlılığı bir anda bırakılması güç olabilir; bu nedenle kademeli bir azaltma daha daima bir muvaffakiyet sağlar. Kahveniz ya da yaptığınız tanımlara eklediğiniz şeker ölçüsünü haftadan haftaya azaltmak size hayli katkı sunacaktır.Unutmamak gerekir ki, şeker bağımlılığı hem fizikî hem de ruhsal bir çaba gerektirir. Fakat üstteki bilimsel yaklaşımları hayatınıza entegre etmek bu yolda attığınız güçlü bir adım olacaktır.
CNNTürk