66 yıllık iktidar yine kazanacak
Cumhurbaşkanı Tharman Shanmugaratnam’ın parlamentoyu 15 Nisan’da feshetmesinin akabinde Singapur, erken genel seçimlere gidiyor.
Farklı kültürlere konut sahipliği yapan yaklaşık 6 milyon nüfuslu ülke, kişi başına düşen gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) bakımından dünyanın en güçlü ekonomileri ortasında yer alıyor.
Oy kullanmanın zarurî olduğu Asya-Pasifik bölgesinin ada ülkelerinden Singapur, parlamenter cumhuriyet sistemiyle yönetiliyor.
Yarın düzenlenecek genel seçimde, 2,75 milyonu aşkın kayıtlı seçmenin sandık başına gitmesi bekleniyor.
Tek meclisli parlamenter yapıya sahip kent devleti Singapur’da seçimler genelde 5 yıl ortayla yapılıyor.
66 yıllık iktidar için zafer tahmini
İngiltere’nin 1959’da Singapur’a özerklik tanımasından bu yana her seçimi kazanan iktidardaki Halk Hareket Partisi’nin (PAP), bu seçimlerden galip çıkacağı öngörülüyor.
Gelir eşitsizliği ve artan hayat maliyetleri üzere sıkıntılardan hükümet eleştirilse de PAP’ın parlamentoda çoğunluğu elde edeceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Kovid-19’un gölgesi altında 2020’deki genel seçimlerde tarihi bir muvaffakiyet elde eden ana muhalefetteki Personel Partisi’nin (WP) popülaritesi artsa da PAP, 66 yıldır iktidarı elinde tutuyor.
2011, 2015 ve 2020 genel seçimlerde giderek taban kazanan WP, 2020’de düzenlenen bir evvelki genel seçimlerde birinci kez 10 sandalye elde etmesiyle üstün bir muvaffakiyete imza attı.
Aynı vakitte bu seçim, Mayıs 2024’te vazifeye gelen Başbakan Lawrence Wong’un ilk sınavı olma niteliği taşıyor.
Wong, başbakanlık sıfatını 20 yıldır üstlenen Lee Hsien Loong’dan devralarak son 59 yılın 4’üncü başbakanı olarak siyasi mesleğinde bir prensip adım attı.
Singapur’da seçim sistemi
Çoğunluk asıllı sistemin uygulandığı Singapur’da “grup temsili seçim bölgesi” ve “tek üyeli seçim bölgesi” olmak üzere iki cins seçim bölgesi bulunuyor.
“Grup temsili seçim bölgesi”, Singapur’da azınlık kümelerin parlamentoda daha fazla kelam hakkına sahip olmaları için 1988’de hayata geçirildi. Seçim bölgelerinin büyüklüğüne nazaran belirlenen bu sistemde, 3 ila 6 milletvekilinden oluşan küme belli azınlıkları temsil ediyor.
Bu sistemde birden fazla milletvekili seçildiği için küme halinde yarışan adaylar ortasında en fazla oyu alan küme, o seçim bölgesindeki tüm milletvekillerini kazanıyor.
Grup içindeki milletvekillerinden en az birinin Malezyalı, Hint ya da öteki azınlık küme mensubu olması kaidesi koşuluyor.
Toplam milletvekili sayısının en az dörtte birinin küme temsilcisi olması gerekiyor.
Öte yandan, “tek üyeli seçim bölgesi” sisteminde bir adaya oy veriliyor.
11 parti yarışıyor
Parlamentonun 97 üyesinin belirlenmesi hedeflenen seçimde, toplamda 11 parti yarışırken seçimlere katılan 211 adaydan yüzde 46’sı iktidar partiyi temsil ediyor.
İktidar partisi PAP, 33 bölgede 97 sandalye için adaylığını koyarken, ana muhalefet partisi WP ise 8 bölgede 26 sandalye için gayret edecek.
YouGov isimli kamuoyu araştırma şirketinin martta yürüttüğü anket datalarına nazaran, halkın yüzde 63’ü PAP’ı tercih ederken, seçmenlerin yüzde 15’i ise WP’den yana oy kullanacağını belirtiyor.
Verilere nazaran, seçmenlerin yüzde 43’ü ülkede genel seçimle 13 defa iktidara gelen PAP’ın tekrar seçilmesi gerektiği görüşündeyken, yüzde 22’si uzun müddettir iktidarda kaldığını ve ülkede değişime gidilmesi gerektiğini savunuyor.
Öte yandan, azınlık kümelerin parlamentoda temsil edilmesi gerekçesiyle uygulamaya konan milletvekilliği sistemi, az sayıda sandalye ile yarışan muhalefet partilerinin küme oluşturmalarına pürüz teşkil etmesiyle tartışmalara bahis oluyor.
Dolayısıyla muhalefet partileri, PAP’ın lehine işleyen bu sistemin alternatiflerinin bulunması gerektiği davetinde bulunuyor.
AA
