‘İslam, nerede zulüm varsa onu ortadan kaldırmayı hedefler’

Savaş temasıyla 9 ülkeden akademisyenlerin iştirakiyle düzenlenen IV. Memleketler arası İslam Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu sona erdi. Sempozyumda akademisyenler, gazeteciler ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri farklı birçok mevzuda sunum yaptı. 15 oturumun düzenlendiği sempozyum, İHH İnsani Yardım Vakfı, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Müftülüğü, Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Kocaeli İlahiyat Vakfı, İNSAMER ve Dijital Hafıza Derneği tarafından ortaklaşa düzenlendi.

İslam’ın temel kaynaklarında ve İslam fikrinde savaşın kararı, kuralları, ahlâkı, legalliği ve sonları üzere hususların konuşulduğu sempozyumda, bilhassa Peygamber Efendimiz ve hulefa-i râşidîn devrinden günümüze kadar savaşın seyrinin yanı sıra İslam dışındaki öteki dinlerde ve niyetlerde savaşın türel ve ahlaki boyutu, çerçevesi ve günümüzdeki tezahürleri konuşuldu.

“Evrensel bir barış İslam aracılığıyla mümkündür”

Sempozyumun tamamlanmasının ardından, bilim kurulu tarafından sonuç bildirisi yayınlandı. Bildirgede, “İslam’da temel olan barıştır; savaş ise süreksiz ve istisnai bir durumdur. Savaşın sonuncu hedefi da barışı tesis etmektir. Çünkü kozmik bir barış, fakat mana olarak barışla özdeşleşen İslam aracılığıyla mümkündür. İslam yalnızca Müslümanların güvenliğini sağlamayı değil, nerede zulüm varsa kimden geldiğine bakmayarak onu ortadan kaldırmayı amaçlar. İnsanı ve onun haklarını korumak ister.” denildi.

“Savaş, zarurî hâller dışında başvurulmaması gereken bir seçenektir”

Savaşın zarurî haller dışında başvurulmaması gereken bir seçenek olduğu belirtilen sonuç bildirisinde, “İslam, savaş kaçınılmaz hale geldiğinde dahi makul bir hukuk ve ahlak çerçevesinin gözetilmesini kaide koşar. İslam’ın uğraş anlayışı, öbür din ve ideolojilerin uğraş biçimlerinden ayrılır. Bu anlayış, ayet ve hadislerde ‘cihad’ kavramıyla tabir edilir ve Allah yolunda verilen her türlü çabayı kapsar. Cihad; barışı sağlamak, insan hak ve onurunu korumak, Müslümanların can güvenliğini temin etmek, adaleti ikame etmek ve zulme son vermek hedefiyle gerçekleştirilir. Bu çaba, direkt yahut dolaylı biçimde savaşan ya da savaşa dayanak olan ögelerle yapılır. Münasebetiyle, fiili bir tehdit oluşturmayan sivillere ve savaş dışı ögelere ziyan verilmez” sözleri kullanıldı.

“Savaşlar kalıcı tahribatlara neden olur”

Savaşın tabiatı gereği yıkıcı bir aksiyon olduğu tabir edilen bildiri şöyle devam etti: “Ancak savaş, kimlik inşası ve toplumsal dönüşüm açısından tarih boyunca kurucu bir rol üstlenmiştir. Öte yandan, savaşlar sadece çatışma sürecinde değil, sonrasında da kalıcı ekonomik tahribatlara neden olur. Bu nedenle savaş sonrası toparlanma, sadece ekonomik kaynaklara değil; birebir vakitte güçlü kurumsal kapasiteye ve memleketler arası iş birliğine bağlıdır. Kimi terör kümelerinin dini referansları kullanması, terörizme meşruiyet kazandırmaz. Birebir formda, İslam’ın kutsal uğraşı olan cihadı terör hareketi olarak göstermek de kabul edilemez. Çünkü cihadı yalnızca silahlı uğraşa indirgemek asla hakikat olmadığı üzere terör hareketlerini cihad olarak da isimlendirmek hakikat olmaz.”

“İsrail’e dayanak verenler, suçlara ortak oluyor”

Bildiride ayrıyeten, Gazze’deki şiddetin temelinde, apartheid Siyonist ideolojinin yattığı belirtilerek, “Bu ideolojiden beslenip terör devleti hâline gelen İsrail, Filistin’i işgaliyle soykırım, savaş kabahati ve insanlık hatası işlemekten çekinmemektedir. İsrail’e direkt ya da dolaylı dayanak verenler de bu cürümlere ortak olmaktadır. Gazze’deki işgal, insani ve ahlaki hiçbir kıymeti gözetmeyen, hukuksal meşruiyeti bulunmayan apaçık bir soykırımdır; kelamda savaş hukuku tartışmaları ise yaşanan gerçekleri perdeleme gayretinden ibarettir.

“Batı’nın kurduğu uluslararası sistem, krizleri derinleştirmiştir”

Myanmar’daki Budist kümelerin da Siyonist fikre misal halde dışarıdan gelen tehdit algısıyla Müslümanlara yönelik katliamlar gerçekleştirdikleri tabir edilen sonuç bildirisinde, “İkinci Dünya Savaşı sonrasında Batı dünyasının kurduğu; hukuk, iktisat, diplomasi, siyaset ve kültür boyutlarını içeren milletlerarası sistem, yaptırım ve veto üzere tek taraflı, kimi vakit keyfî uygulamalarıyla dünya genelindeki siyasi krizleri çözmekte başarısız olmuş, hatta bu krizleri derinleştirmiştir. Ulus-devletlerin çıkar odaklı siyasetleri, insani ve ahlaki bedelleri göz arkası etmiştir.

“Barışı gündemde tutmak insanlığın ortak görevidir”

Savaşların en çok bayanları, çocukları, engellileri ve öteki dezavantajlı kümeleri mağdur ettiği belirtilen sonuç bildirisi şu cümlelerle sona erdi: “Bu nedenle savaş sırasında yaşanan travmaların ve savaş sonrasında karşılaşılan mülksüzleşme ve zarurî göç üzere durumların telafisi için eğitim, psikososyal dayanak, insani yardım ve hak temelli muhafaza faaliyetleri büyük değer taşır. Bu mevzuda hem devletlere hem de sivil toplum kuruluşlarına değerli sorumluluklar düşmektedir. Tüm siyasi ve ideolojik mülahazalardan bağımsız olarak çabucak ve kesinlikle barış aslını gündemde tutmak ve bunu hemen sağlamak bütün insanlığın ortak misyonudur. Aksi halde bilhassa mazlum ve temiz çığlıklar insanlığın huzurunu kaçıracak ve sonunu getirecektir.”

Bu yıl savaş temasıyla 4’üncüsü düzenlenen İslam Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu’nun gelecek yıl farklı bir tema ile 5’incisinin düzenlenmesi hedefleniyor.