İsrail basını: ‘Trump, Netanyahu’yu aşağıladı’
Netanyahu, Macaristan ziyaretini tamamladıktan sonra İsrail Başbakanlık Ofisinin açıklamasına nazaran Trump’ın daveti üzerine ABD’ye uçtu.
Basın mensuplarına yaptığı açıklamada Netanyahu, görüşmede gümrük tarifeleri, Gazze’de ateşkes muahedesi müzakereleri ve İsrailli esirlerin durumu, Türkiye ile İsrail ortasında Suriye’de yükselen tansiyon ve İran mevzularını ele aldıklarını söyledi.
Netanyahu’yu Beyaz Saray’daki Oval Ofis’te ağırlayan Trump’ın basın mensuplarına ortak açıklama yaparken söyledikleri dikkati çekti.
İsrail basınında, Trump’ın Beyaz Saray’da Netanyahu’yu kameralar önünde küçük düşürdüğü ve Netanyahu’nun görüşmeden eli boş döndüğü yorumları yapıldı.
“Utanç verici ve küçük düşürücü”
“Walla” internet sitesinde Barak Ravid imzasıyla yayınlanan tahlilde, Netanyahu’nun Washington’dan istediğini alamadığı vurgulandı.
Ravid, Netanyahu’nun “utanç verici ve küçük düşürücü” bir durumda kaldığını belirterek “Netanyahu kendini İran’ın nükleer programı, gümrük tarifeleri sorunu ve Türkiye’nin Suriye’ye yerleşmesi üzere kritik bahislerde onu (Trump’ı) etkileyebilecek gerçek bir kabiliyetten mahrum bir formda buldu.” tabirini kullandı.
Dünkü görüşmenin İsrail Başbakanı’nın Trump ile bugüne kadar yaptığı en başarısız görüşme olduğunu kaydeden Ravid, Netanyahu’nun kameralar karşısında yalnızca oturduğunu, gülümsediğini ve Trump’ın sözlerini sineye çekmek zorunda kaldığını yazdı.
Ravid, “Netanyahu kendisini Donald Trump’ın oyununda bir figüran olarak buldu. ABD Başkanı, yarım saatten fazla bir mühlet boyunca güya konuğu setin bir parçasıymış ya da Netanyahu’nun o ünlü görüntüde söylediği formda bir saksı üzere otururken soruları yanıtladı.” yorumunda bulundu.
Netanyahu’nun “ABD ile olan ticaret açığını ortadan kaldırma” kelamının Trump’ı etkilemediğini kaydeden Ravid, ABD Lideri’nin İsrail Başbakanı’nı verilen askeri yardımları kelam konusu ederek azarladığını aktardı.
Ravid, şubatta düzenlenen görüşmedeki mutluluğunun tersine Netanyahu’nun bu sefer hızının düştüğünü belirterek “Netanyahu, lisanını yutmuş üzere görünüyordu.” diye yazdı.
Görüşmenin perde gerisine ait argümanları da paylaşan Ravid, Netanyahu’nun Trump’la görüşmesinde Türkiye’nin Suriye’deki faaliyetlerinden duyduğu tasayı lisana getirdiğini, ABD’den Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a baskı yapmasını istediğini ve bu isteğinin karşılık bulmadığını kaydetti.
Ravid yazısını “Netanyahu ve İsrail devletinin bu görüşmeden hiçbir şey elde edemediği sonucuna varmak mümkün.” tabiriyle sona erdirdi.
“Aşağılanmanın kıyısında bir sürpriz”
“Maariv” gazetesinden siyasi analist Anna Barsky, “Trump’ın Netanyahu’yu canlı yayında aşağıladığını, Netanyahu’nun ziyarete ait amaçlarının bu görüşmede parçalandığını” yazdı.
Netanyahu’nun “kamuoyu önünde ziyareti muvaffakiyet üzere göstermek için çabalayacağını, olayları lehine yansıtmak konusunda başarılı olduğunu” tabir eden Barsky, buna karşın açıklamaların direkt kayıt altında yapılması karşısında Netanyahu’nun “ziyaretin sonuçlarını bulandırmakta ya da olayı unutturmakta zorlanacağını” belirtti.
Barsky, Netanyahu’nun Trump ile görüşmesini “Tek sözle sürpriz, üç sözle aşağılanmanın kıyısında bir sürpriz.” diye tanımladı.
Netanyahu’nun “ABD’nin İsrail’e getirdiği yüzde 17’lik ek gümrük vergisini görüşmek” diye duyurduğu ziyaretinin konusunun aslında Washington’ın İran ile nükleer programına ait müzakereler olduğuna dikkati çeken Barsky, ABD’nin İran ile direkt müzakerelere bu cumartesi başlayacağını “ev sahibinin, konuğunun yanında ilan ettiğine” dikkati çekti.
Barsky, Netanyahu’nun İsrail’in ABD ile ticaret hacmindeki farkı gidereceğini söylemesine karşın Trump’ın “İsrail’e uyguladığı gümrük vergilerini kaldırıp kaldırmayacağı iletisi vermediğini, üstüne ABD’nin İsrail’e yılda 4 milyar dolar yardım yaptığını hatırlattığını” aktardı.
Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile âlâ bağlantılarına vurgu yaptığına dikkati çeken İsrailli muharrir, Erdoğan’ın Netanyahu’yu sert sözlerle eleştirdiğini hatırlattı.
Barsky, “Netanyahu’nun tüm sorunları tek seferde çözüp İsrail’deki karışık duruma hanesinde puanlarla dönmek için yaptığı flaş ziyaretini, geride çok fazla soru işareti bırakıp az karşılığın geldiği utanç verici bir olayla tamamladığı” değerlendirmesinde bulundu.
“Tarifeler konusunda Netanyahu daha da aşağılayıcı bir cevapla karşılaştı”
İsrail’in “Yedioth Ahronoth” gazetesinde Itamar Eichner imzasıyla yayınlanan tahlilde de aceleye getirilen Trump görüşmesinin akabinde Netanyahu’nun konuta eli boş döndüğü yorumu yapıldı.
Analizde, Trump’ın İran ile diplomatik müzakereleri vurguladığının ve İsrail mallarına konulan gümrük vergilerini sürdürdüğünün altı çizildi.
Netanyahu’nun çarçabuk Washington’a uçmasının asıl nedeninin sanılanın tersine gümrük vergileri değil, İran’la başlayacak müzakereler olduğu ve Trump’ın Netanyahu’yu İranlılarla yürütülen üst seviye müzakereler hakkında bilgilendirdiği belirtildi.
ABD ile İran’ın direkt görüşmesinin Netanyahu’nun duymayı umduğu şey olmadığı ve Trump’ın görüşmelerin başarısız olması halinde askeri atak tehdidini de gündeme getirmesinin İsrail Başbakanı tarafından onaylandığı kaydedildi.
Analizde, “(Gümrük) Tarifeler konusunda Netanyahu daha da aşağılayıcı bir karşılıkla karşılaştı.” sözü kullanıldı.
İsrail’in ABD mallarına ait gümrük vergilerini kaldırma kararına karşın ABD’nin İsrail mallarına uygulama kararı aldığı gümrük vergilerinin yürürlükte kaldığı belirtilerek Trump’ın ABD’nin İsrail’e “zaten çok yardım ettiğine” ait tabirlerine dikkati çekildi ve Netanyahu’nun konuta ele boş döndüğü aktarıldı.
“Türkiye’nin Suriye’de artan tesiri konusunda” ise Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı sevdiğini söylediğinin ve İsrail ile Türkiye ortasında bir çatışmayı önlemek için arabuluculuk yapmayı teklif ettiğinin altı çizildi.
AA
