Tutuklu öğrenciler ve ‘çıplak arama’ açıklaması

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, İbn Haldun Üniversitesi Başakşehir Yerleşkesi’nde “Kişisel Bilgiler ve Tüzel Güncellemeler 2025 Perspektifi-Kişisel Dataları Muhafaza Günü Programı”nın akabinde basın mensuplarının gündeme ait sorularını yanıtladı.

Tunç, Kişisel Verileri Koruma Kanunu 7 Nisan’da yasalaşıp yürürlüğe girdiği için farkındalık oluşturmak, özel hayatın korunmasıyla ilgili kıymetli bir husus olan ferdî bilgilerin korunmasıyla ilgili vatandaşları bilinçlendirmek, hem mevzuatın hem de uygulamanın uygunlaştırılması bakımından panelin değerli bir faaliyet olduğunu söyledi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesine (İBB) yönelik “yolsuzluk” ve “terör” soruşturmalarının akabinde düzenlenen müsaadesiz şovlara katıldıkları gerekçesiyle tutuklanan öğrencilere ait Tunç, “Öğrencilerimizin tutuklanması, bir kabahat kuşkusu nedeniyle soruşturmalara tabi tutulması hiçbirimizin istemeyeceği bir durumdur.” diye konuştu.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı isimli soruşturmalar sonrası CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in sokak daveti sonrası birtakım şovlar olduğunu anımsatan Tunç, “Orada güvenlik güçlerimizle maalesef güzel olmayan birtakım durumlar kelam konusu oldu. Burada adliyeye intikal eden hususlar oldu. Bu gözaltılar içerisinde genç kardeşlerimizin olduğunu da biliyoruz. Bu manada bir kısım gençlerle alakalı tahliye kararları da verilmişti. Lakin şu anda tutukluluğu devam eden bireyler var. Bunların değerlendirmesini yapacak olan cumhuriyet savcılığı ve ilgili sulh ceza hakimlikleri. Şahısların o olaylardaki rolü ve oradaki şiddet kullanımıyla alakalı ya da orada 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu çerçevesi dışına taşan olaylar, kanuna karşıtlıklar olup olmadığını kıymetlendirecek olan elbette ki tarafsız ve bağımsız yargımızdır.” sözlerini kullandı.

Bu mevzuda her bir kişi bakımından belgelerin inceleneceğini kaydeden Tunç, bu evraklardaki duruma nazaran savcılıkların ve yargının gerekli kararları vereceğini, münasebetiyle soruşturmayla ilgili büsbütün yargının bu sürecini takip etmek durumunda olduklarını vurguladı.

Tunç, yargıya müdahale edip “Şu şahısları tutuklayın, bu şahısları hür bırakın.” deme üzere bir yetkilerinin bulunmadığını, yargı makamlarının bağımsız olduğunu ve kendi kararlarını ilgili belgelere nazaran vereceğini lisana getirdi.

“İşkenceye sıfır tolerans siyasetini uygulamaya devam ediyoruz”

Bakan Tunç, usule aykırı arama yapıldığına yönelik savları reddederek, “Usule karşıt arama diye bir durum kelam konusu olamaz. Bir sefer bizim mevzuatımız açık. Ceza infaz kurumlarının idaresine dair ve ceza güvenlik önlemlerinin infazına ait kanunlarımız var, yönetmeliklerimiz var. Bu yönetmelikler yeterince yapılan uygulamalar kelam konusu. Ülkemizde mutlaka çıplak arama diye bir durum kelam konusu değildir, olamaz, buna müsaade veremeyiz.” halinde konuştu.

Detaylı aramanın yönetmelikteki ilgili unsurlarca düzenlendiği belirten Tunç, burada bilhassa hem yükümlü ve tutukluların güvenliği hem de cezaevlerine yasak husus sokulmaması bakımından şayet bir kuşku durumu kelam mevzusuysa yönetime bu türlü bir yetki verildiğini, lakin bu yetkinin istisnai olduğunu ve kullanılırken kişinin mahremiyetine bilhassa dikkat edildiğini kaydetti.

Tunç, kişinin mahremiyeti, bilhassa tıpkı cinsten kişinin aramayı yapması ve ekstra bir kıyafet verilmiş olması üzere önlemler alınarak ayrıntılı arama yapılabileceğini aktararak, şöyle devam etti:

“Birçok Avrupa ülkesinde çok daha farklı uygulamalar vardır. Dışarıda bilhassa birtakım beyanlarda bulunuluyor, ‘Burada çıplak arama yapıldı, azap, vesaire…’ Katiyetle bu türlü bir durum kelam konusu olamaz. Azaba sıfır tolerans siyasetini uygulamaya devam ediyoruz. Bu mevzudaki kararlılığımızdan hiçbir vakit taviz vermedik. Türk Ceza Kanunu’nda azap cürmünün vakit aşımına uğramayacağına yönelik düzenlemeyi biz yaptık, 2013’te mevzuatımıza girdi. Bu bahiste çok hassasız. Şayet bir tane örnek varsa cezaevlerinde ya da gözaltı durumunda bunun üzerine kararlılıkla bu ülkenin yargısı sarfiyat.”

Gelişen teknolojiyle artık gözaltı merkezlerinde, adliyelerde ve cezaevlerinde kameraların olduğunu belirten Tunç, şu formda devam etti:

“Cezaevlerindeki hükümlü ve tutuklular devletimize emanettir. Soruşturma geçirenler, sonuçta yargılama makamları onlarla ilgili bir karar verecek. Doğal masumiyet karinesine, lekelenmeme hakkına değer veriyoruz. Soruşturmanın kapalılığı çok kıymetli. Bu hususta soruşturmanın kapalılığı ihlal edilmesin diye ikazlar yapıyoruz. Bilhassa basın yayın kuruluşlarımızın bu manada çok daha dikkatli yayın yapmaları lazım. Cumhuriyet Başsavcılığının açıklamış olduğu çerçeve içerisinde kalmaları gerekir. Birtakım isnatlar var, birtakım argümanlar var. Bu argümanların değerlendirileceği yer yargı makamlarıdır. Daha soruşturmanın başlangıcından itibaren şimdi belgeyle, isnatlarla, tezlerle ilgili hiç bilgisi olmadan çıkıp birtakım siyasalların maalesef ‘Bu bir isimli soruşturma değildir, bu siyasi soruşturmadır.’ halinde birtakım maksat saptırma içerisine girdiklerini görüyoruz. Bu amaç saptırmalar bilhassa yargıyı etkilemez. Yargı makamları Anayasa’nın 138. hususu mucibince milletten aldığı yetkiyi kullanır. Hiçbir makamdan, merciden, mevkiden talimat almaz. Hiçbir makam, merci ona tavsiye ve telkinde dahi bulunamaz.”

– “Hukuka hürmet göstermesini bilhassa tavsiye ederiz”

Bakan Tunç, yerel mahkemenin verdiği kararların istinafa tabi olduğunu, istinaf mahkemesinin kararının da Yargıtay’a tabi olduğunu anımsatarak, 3 dereceli bir yargı sisteminin bulunduğunu kaydetti.

Adli soruşturmaları, gaye saptırarak ve algı oluşturmaya çalışarak etkilemenin mümkün olmadığını belirten Tunç, “O nedenle bırakın yargı misyonunu yapsın. CHP Genel Lideri’ne da şunu tavsiye edebiliriz, kendi arkadaşlarına bilhassa isnat bulunan fiillerle ilgili, suçlamalarla ilgili savunma haklarını sonuna kadar kullanmalarını salık vermelerini ve kendilerini yargı karşısında, soruşturma makamları karşısında savunmalarını istemesini ve hukuka hürmet göstermesini bilhassa tavsiye ederiz.” tabirlerini kullandı.

Bir gazetecinin Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması için ABD’den icazet alındığı tezlerine ait Tunç, şunları söyledi:

“Bu saçma sapan bir sav. Yani Amerika Birleşik Devletleri’nden icazet alarak yargı süreç yapacak o denli mi? Ya bu türlü bir şey olabilir mi? Yani doğal kimlerin nerelerden icazet aldığını, kimin bu ülkeyi, ülkenin yargısını, kimlere, yabancılara nasıl şikayet ettiğini biliyoruz. Herhalde kendisini söz etmeye çalışıyor. Türkiye’yi diğer ülkelere şikayet ederek ‘Yalnız bırakıldık.’ diyen kendisi. Yargı ne içeriden ne dışarıdan, hiç kimseden talimat almaz, hiçbir merciden, makamdan talimat almaz. Yabancılardan hiç almaz. Bu türlü bir durum kelam konusu olmaz. Demek ki bilinçaltında bu türlü bir şey var. Zira kendisi daima ülkemizi yurt dışına şikayet ederek ve yalnız bırakıldığını söyleyerek birtakım serzenişlerde bulunuyor. Münasebetiyle yargının yurt dışından, Amerika Birleşik Devletleri’nden talimat aldığı üzere saçma sapan tezlerle meşgul olmayalım. Yargı bağımsızdır, tarafsızdır ve evraka nazaran, kanıtlara nazaran karar verir ve bu kararları da ülkemiz içerisinde tüzel kontrole sonuna kadar açıktır.”

– “Raporu İsimli Tıp verecektir”

Bakan Tunç, İBB’ye yönelik yürütülen “terör” soruşturması kapsamında tutuklanan ve İsimli Tıp Kurumuna sevk edilen İBB Genel Sekreter Yardımcısı Uzman Polat’ın son durumuna ait soru üzerine, ceza infaz kurumlarındaki tutuklu ve mahkumların devlete emanet olduğunu söyledi.

Bu şahısların sıhhat durumları ve barınma koşullarının devletin tüm imkanlarıyla karşılanmak zorunda olduğunu vurgulayan Tunç, “Bu çerçevede bizim kanunlarımız, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 109. unsuru açık. CMK’nin 109. hususunda cezaevinde sıhhat kaideleri nedeniyle yalnız başına hayatını idame ettiremeyeceklerle ilgili gerekli kararların nasıl verileceği, tekrar Ceza ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 16. unsurunda aşikâr. Burada, tam teşekküllü hastaneden alınacak bir rapor ve bu raporun Adli Tıp Kurumu tarafından onaylanması durumunda tutuklu şahıslarla ilgili isimli denetim kararı verilebileceği mevzuatımızda var.” formunda konuştu.

Tunç, Yetenekli Polat’ın cezaevine naklinden sonra belirttiği şikayetler sonrası ön muayenenin akabinde hastaneye sevk edildiğini, birtakım tetkikler ve tıbbi müdahaleler yapıldıktan sonra yeniden heyetin kararıyla cezaevine tekrar geri alındığını anlattı.

Şikayetlerinin devam etmesi üzerine kampüs devlet hastanesinde hekimlerin tetkik ve muayene yaptıktan sonra İsimli Tıp Kurumuna sevk kararı alındığını anımsatan Tunç, “Bugün İsimli Tıp gerekli muayeneleri yapacaktır ve ilgiliyle ilgili olarak raporu İsimli Tıp verecektir ve İsimli Tıp’ın verdiği rapor doğrultusunda da tekrar Ceza İnfaz Yönetmeliği’mizin 16. hususu yeterince bir karar verilecekse buna yeniden cumhuriyet savcılıklarımız ve sulh ceza hakimliklerimiz karar vereceklerdir. Burada İsimli Tıp’ın raporunu beklemek durumundayız.” tabirlerini kullandı.

Bakan Tunç, Marmara Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna ek bina yapılacağı tarafındaki haberlerin gerçek olup olmadığı sorusuna, “Bunların hepsi dedikodudan ibaret.” karşılığını verdi.

AA