Prof. Dr. Mehmet Görmez: ‘Haya, gözün secdesidir’

Haber: Ziya Gündüz

Programın sunuculuğunu Muhammed Sarı üstlendi. Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başlayan programm, Çekmeköy Müftüsü Abdüsselam Özdere’nin yaptığı dua ile iftarlar açıldı.

İftardan sonra davetlilere hitap eden Prof. Dr. Mehmet Görmez, “İnsanoğlu idrak sahibi bir varlıktır. Aklıyla, kalbiyle, ruhuyla, hisleriyle idrak eder. Lakin bütün bu idrak yolları içerisinde, görsel idrak hâkim oldu. Görsel idrakin egemenliğiyle öbür idraklar zayıflamaya başladı. Kalbin idraki de bir çeşit vefatla karşı karşıya kaldı. Yeryüzünde bir insanın karşı karşıya kalabileceği en büyük mevt idrak ölümüdür” dedi.

Görmez, Kur’an’-ı Kerim’de: “Onların kalpleri var, onunla akıl etmez”, “kulakları var, lakin onunla işitmezler”, “onların gözleri var, ancak görmezler” derken bir çeşit idrak vefatından kelam ediyor. Bu idrak mevti, görsel egemenliğiyle gerçekleşiyor. Zira aklın idraki zayıflıyor, kalbin idraki bir çeşit vefatla karşı karşıya kalıyor” diye konuştu.

BEDEN ÜLKESİNDE DİJİTALLEŞMEYLE BİRLİKTE BİR DARBE OLDU

Prof. Dr. Mehmet Görmez Hoca konuşmasında, Gazali’den çarpıcı örnekler verdi.

“Gazali başta olmak üzere, eski alimlerimiz insanı bazen bir kâinata, bazen müstakil bir dünyaya, bazen bir ülkeye, bazen bir kente benzetirler. Bu kalp vücut ülkesinin sultanıdır. Akıl vücut ülkesinin veziridir. Gözler vücut ülkesinin kapılarını bekleyen bekçilerdir. Kulaklar vücut ülkesinin habercileridir. Lisan sultanında, vezirinde tercümanıdır. Vücut ülkesinde dijitalleşmeyle birlikte bir darbe oldu. Darbeyi sultan yapmadı, sultana yaptılar. Darbeyi vezir yapmadı, vezire darbe yaptılar. Kim yaptı? vücut ülkesinin kapılarını bekleyen bekçiler yaptı. Yani gözler. Gözler, böylelikle Sultanın egemenliğine son verdiler. Vezirin idaresini yok ettiler. Böylelikle vücut ülkesini işgal ettiler.” formunda konuştu.

GÖRSELLİK BÜTÜN İNSANLIĞI KUŞATTI

Sanal bağımlılığın nasıl vahim bir durum olduğuna değinen Mehmet Görmez, şu tabirleri kullandı:

“Böylece görsellik bütün insanları kuşattı. Göz dedi ki; akla, benim görmediğime inanmayacaksın. Göz, kalbe dedi ki; benim görmediğime teslim olmayacaksın. Aslında şirk tamda buradan çıktı. Allah’a şirk koşmak, puta tapmak, tanrıyı bir put halinde tasavvur etmek. Kiliseye ikon sokmak, buradan ortaya çıkıyor. Göz dedi ki; ben yalnızca gördüğüme inanırım. Öyleyse sizde yalnızca benim gördüğüme inanacaksınız. Metafizik alemini ben görmüyorsam, sizde red edeceksiniz.”

MAHREMİYET TEHLİKESİ

Bu darbeyle birlikte bütün insanlığı kuşatan üç tane hastalık var diyen Mehmet Görmez, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Birincisine ‘teferrüç’ diyoruz. Teferrüç; daima izleme, daima bakma, daima seyretme etme bağımlılığıdır. Yani nazar değil, yani basar değil. Seyretme izlemek, ekranı haşa bir mihrap üzere görüp, onun önünde bir abid üzere oturup saatleri orada geçirmek. Cep telefonunda anlamsız şeylerle vakit öldürmek.

İkinci hastalık, ‘tecessüs’. Tecessüs; oburlarının mahremiyetine sahip olmaktır. Diğerlerinin mahremiyetine hâkim olmaya çalışmaktır. Onları araştırmak, kim ne yapmış, kim kimi takip etmiş. Kim nereye gitmiş, kim ne içiyor, kim ne yiyor. Bütün mahremiyeti ortadan kaldıran tecessüstür”.

TOPLUM OLARAK BİR FOTOĞRAF FETİŞİZMİ YAŞIYORUZ

“Üçüncü hastalık iste ‘tekeşşüf’. Tekeşşüf; seyretme değil, seyredilme hastalığıdır. Görünme ve görülme hastalığıdır. Ekrandaki manzarasına aşık olma, hastalığıdır. Toplum olarak bir fotoğraf fetişizmi yaşıyoruz. Bizim çocukluluklarımızdan kalma bir yahut iki fotoğraf var. Artık her çocuğun her halinin fotoğrafı var. Ben mescitte namaz kıldıktan sonra, gençler gelip Allah kabul etsin diye gelip bize sarılırlardı. Artık ise hocam bir “selfie” çekebilir miyiz diyorlar. Artık fotoğraf, namazın neredeyse bir modülüne dönüştü. Bur suret fetişizmi, gözün vücut ülkesinde ki darbe yapıtlarından bir adedidir. Tekeşşüf hastalığının tezahürlerinden bir tanesi de insanoğlunun yakışıksız hallerini yani insanlığın bütün aklını, ruhunu, kalbinin iğrendirecek manzaralarını bütün insanlığın gözünün önüne sermeye kakışmaktır.”

HAYA İMANDANDIR

Hz. Muhammed (s.a.s) “Benim ümmetimin günah işleyenlerinin içerisinde, günahının reklamını ve propagandasını yapanlar af edilmeyecektir. Kötülüklerini ifşa eden, bu berbatlığı bütün insanlığa yayanlar aftan nasipleri olmayacaktır” diye buyurmuştur.

DİJİTAL KUŞATMAYA DEVA: HAYA AHLAKI

Mehmet Görmez, dijital darbeye karşı devanın ne olduğunun reçetesini sundu.

“Peki, bütün bu kötülüklere karşı deva nedir? Görsel idrakin egemenliğinden nasıl kurtuluruz? İdrak vefatına maruz kalmamak için ne yapmamız gerekir?

Çare “haya ahlakı” haya bizim zan ettiğimiz üzere kolay bir utanma duygusu değildir. Utanma hissinin Arapçada karşılığı “hacel”dir. Diğerine mahcup ve rüsvay olmamak için, dikkatli davranmaktır. Biz de ki utanmak kavramı haya kavramının karşılığı değildir. Haya, hayat kökünden gelir. Zira haya, hayattır. Zira haya bir insanın canlı olduğunun en büyük emaresidir. Hayasını kaybeden insan şuur vefatına maruz kalmıştır.” Bu sebeple Hz. Muhammed (s.a.s) “her dinin temel bir ahlakı vardır. Benim getirdiğim dinin temeli ahlakı hayadır” buyuruyor.

HAYA RUHUN EN BÜYÜK EYLEMİDİR

Mehmet Görmez, dört çeşit haya vardır.

“Allah’tan haya. Meleklerden haya. İnsanlardan haya. Ve insanın kendi kendisinden hayası. İnsanın kendi kendisinden hayasını kaybetmesi, makûs halidir. Onurunu kaybeder. Zira izzetini kaybeder. Zira erdemini kaybeder. İnsan olma vasfını kaybeder. Nazar ve müşahede aracı olan göz, bir şehvet aracına dönüştüğü vakit, göz dokunan ele dönüştüğü vakit, akıl göze indiği vakit, göz ele dönüştüğü vakit, insanoğlu kendi onurunu kaybeder. Onun için haya ile ilgili Kur’an ayetlerini ve Hz. Muhammed (s.a.s)’in kelamlarını artık çok daha uygun anlıyoruz. Peygamber Efendimiz “haya imandandır” der. Haya ile hayat bulacağımız büyük bir ahlaktan kelam ediyor. Haya, gözün secdesidir. Haya, birebir vakitte ruhun en büyük hareketidir. Ruhun zerafetidir.

HAYA GÖZÜN SECDESİDİR

“Dijital dünyada var olmanın iki tane kuralı var. Birisi yüksek bir irade, çelik üzere bir irade, oruç bize bu iradeyi emretmek için gelmiştir. Oruç hür insanların ibadetir. Oruç özgürlüğüne sevdalı, insanların ibadetir. Oruçun en büyük emeli, bize güçlü bir irade kazandırmaktır. Vücut ülkesinde şehevi dileklerin eğemenliğine girdiğinde vücut ruhun hapishanesine dönüşüyor. Ruh lakin imanla o hapishanden kurtuluduğu vakit özgürlüğün tadına erer. Vücut isteklerin esiri olduğunda, ruhun hapishanesine dönüşür. Allah insanı yatarırken iki yazılım yerleştirdi. Halik sıfatıyla, “tabiaat aklı” yazılımını yerleştidir. Fatır sifatıyla, “fıtrat isimli” bir yazılım yerleştirdi. Tabiat yazılımını, vücuda yerleştirdi. Bakmak, yemek, içmek, herşey oraya dahildir. Fıtrat dedğimiz yazılım ise, ruha yerleştirdi. Bunun ikisi ortasında ki ilgi koptuğu vakit psikologlara gideriz.”

HAYA HAYATTIR

“İkincisi ise, bize hayat verecek güçlü bir haya duygusudur. Bize bu dijital dünyada idrak vefatından bizi kurtaracak, güçlü bir haya ile lakin ayakta kalabiliriz. Aksi taktirde artık çocuklarımız ağladığı vakit eskisi üzere ağzına emzik vermiyoruz, ellerine ekran veriyoruz. Bu çocuklara yazık ediyoruz” ikazında bulundu.