Hakan Fidan’dan Şam ziyareti sonrası kritik değerlendirmeler

Bakan Fidan, TV100 canlı yayınında gündeme ait soruları yanıtladı.

Fidan, Suriye’deki yeni idarenin bölgede “zulmü ve tarihî haksızlığı” gidermesinin değerli olduğuna işaret ederek, “Bölgede terör faaliyetlerine bulaşan bütün silahlı ögelerin denklem dışına çıkması, bütün nüfusların olağan bir hayata dönmesi elzem.” dedi.

Bölgenin “çok çektiğini” belirten Fidan, “Artık 21. yüzyıldayız. Herkesin memnunluğu, refahı yaşadığı bir coğrafyada, dünyada bizim burada hala hududumuzun yanı başında silahların kan kusması kabul edilebilir bir şey değil.” diye konuştu.

Fidan, Suriye’deki Kürtlere eşitlik haklarının verilmesinin terör örgütü PKK/YPG’nin lisana getirdiği güçlü mahallî idare ya da otonomi taleplerinin bir uzantısı üzere kıymetlendirilmesine ait soruya, “Biz hiçbir vakit için orada bir otonomi yahut özerklik arayışına ait bir taviz olduğunu düşünmüyoruz.” sözünü kullandı.

Suriye’nin büyük bir ülke olduğunu belirten Fidan, “Ben bu türlü bir anlayışın olduğunu açıkçası düşünmüyorum. Suriye’deki idarenin de bu türlü bir anlayışı yok. Oradaki talebin de ben bu istikamette olacağını da düşünmüyorum.” diye konuştu.

“Yeni idareye telkinimiz Suriye Kürtlerinin haklarının verilmesi”

Bakan Fidan, Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) Suriye’deki yeni idareyle muahedeye iten faktörlere ait soruya, “Esas itibariyle bizim en başta dediğimiz şey şuydu 8 Aralık’tan itibaren biliyorsunuz, yeni Suriye idaresinin YPG işgaline ve korsanlara son verecek inisiyatifi ele alması gerekiyor. Türkiye olarak Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) da birinci baştan çizdiği strateji buydu.” dedi.

Bakan Fidan, (Şara ile Abdi ortasında imzalanan anlaşma) “Yeni idareye telkinimiz Suriye Kürtlerinin haklarının verilmesi, bu hem Cumhurbaşkanımız hem de Türkiye için olağanüstü kıymetli.” diye konuştu.

Bunun tarihi bir fırsat olduğunu söyleyen Fidan, “Yani Suriye’deki yeni idarenin Suriye’deki Kürtlere eşitlik haklarını vererek buradan zulmü ve tarihi haksızlığı artık gidermesi değerli.” sözünü kullandı.

Fidan, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın etrafında oluşan istikrarlara işaret ederek, “Savaşın başlaması tarafları böldü, bitmesi de bölüyor. Başından beri Türkiye’nin dillendirdiği cümleler bugün ABD tarafından dillendiriliyor.” dedi.

Terör örgütü PKK’nın silah bırakması çağrısı

Fidan, İmralı’dan yapılan terör örgütü PKK’nın silah bırakması davetine işaret ederek, “Yapılan davete kulak verilmeli, tarihi bir fırsat olarak görülmesi gerekiyor. Örgüt bunu taban olarak alıp kendini feshetme sürecini başlatmalı.” biçiminde konuştu.

“Örgütün dışarıda liderlik misyonunu yürüten kadrolarının” muhakkak bir noktaya kadar talimat verme imkanı olduğuna lakin kimi kararları alamadığına değinen Fidan, “Kurucu iradenin bu tipten bir talimat vermesi değerli.” açıklamasını yaptı.

Fidan, DEM Parti’nin uzun yıllardır vesayet altında olduğunu ve siyaset yapamadığını belirterek, “Örgütün silahlı terör ögelerinin vesayeti altında siyaset yapmaya çalışan bir öge var. Burada hiçbir vakit için gerçek bir siyasi lisanın, gerçek bir siyasi sorunun, metodun ortada olduğunu yüzde 100 söylemek mümkün olmuyor.” diye konuştu.

Çağrının siyasi vesayetten de kurtulma açısından kıymetli olduğunu lisana getiren Fidan, “Bu fırsat penceresini değerlendirirlerse, Türkiye ve bölge için açılım olur. Öbürleri aklını çelerse, 2013’te çeldikleri üzere, kendi bilecekleri iş, biz her türlü senaryoya hazırız.” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa’nın güvenlik mimarisi

Bakan Fidan, 2007-2008 yıllarında Türkiye, Avrupa Birliği’ne (AB) alınsaydı, İngiltere’nin muhtemelen AB’den çıkmamış olacağı değerlendirmesinde bulunarak, “Türkiye’nin ve İngiltere’nin, AB’nin içerisinde olduğu yapı ister istemez kendi dış siyaset ve dış güvenlik mimarisini de daha erkenden ortaya çıkaracaktı.” dedi.

Avrupalı başkanların, dünyanın birkaç çekim alanına bölünmesi durumunda ne yapacağı konusunda baş karışıklığı yaşadığını anlatan Fidan, şunları kaydetti:

“İngiltere’nin, Avrupa’nın aşikâr ülkelerinin, Türkiye’nin içinde bulunduğu bir yapının bölgede kendi çekim merkezini oluşturması pek mümkün. Bu kabiliyet var, imkan var. Bu yalnızca bir irade koyup peşinden gitmeyle alakalı bir husus.”

Fidan, Avrupa siyasetinin tarihi kökenlerine bakıldığında Avrupalılar açısında hiçbir şeyin kolay olmadığını kaydetti.

AA