Fransa’nın Afrika’daki askeri gücü çöküyor! Son üs de devredildi
Fransa’nın 2020’de 10 bin 700 olan Sahraaltı Afrika’daki asker sayısı, son beş yılda büyük ölçüde azaldı. Darbeler ve lokal idarelerin baskıları sonucu birçok ülkedeki askeri varlığını sonlandıran Fransa, son olarak Fildişi Kıyısı’ndan çekildi.
AFRİKA’DA FRANSA’NIN ASKERİ VARLIĞI ÇÖKÜYOR!
Fransa, 2020’den bu yana Afrika’daki askeri operasyonlarını ya sonlandırdı ya da üslerini devretmek zorunda kaldı. Mali, Burkina Faso ve Nijer’de gerçekleşen darbeler sonrası bu ülkelerle askeri işbirliği sona ererken, Çad ve Fildişi Kıyısı’nda de üsler boşaltıldı.
2020’de Mali’de 5 bin, Nijer’de 1500, Cibuti’de 1500, Çad’da 1000, Fildişi Kıyısı’nda 600, Gabon’da 350, Senegal’de 350 ve Burkina Faso’da 400 Fransız askeri bulunuyordu. Fakat Afrika idarelerinin Fransa ile askeri mutabakatları feshetmesi sonrası, Aralık 2023 prestijiyle Mali, Burkina Faso ve Nijer’de tek bir Fransız askeri bile kalmadı.
Çad’ın talebiyle Ocak 2025 prestijiyle ülkedeki üç Fransız üssü devredildi. Dün prestijiyle Fildişi Kıyısı’ndaki son üs de mahallî orduya teslim edildi.
FRANSA’NIN ASKERİ GERİLEMESİ HIZLANDI
Çad’daki Fransız askerleri büsbütün çekilirken, Fildişi Kıyısı’nda yalnızca 80 asker kaldı. Ayrıyeten, Senegal’deki Fransız üssünün yıl sonunda kapatılması bekleniyor.
Buna karşılık, Cibuti ve Gabon’daki Fransız askeri sayısında şimdi bir değişiklik yaşanmadı.
FRANSA’NIN BÜYÜKELÇİLERİ HUDUT DIŞI EDİLDİ
Afrika’da sadece askerler değil, büyükelçiler de maksat haline geldi. Mali’de 2020’de yapılan askeri darbenin akabinde Fransa’nın 2013’ten beri yürüttüğü operasyonlar tartışmalı hale geldi.
Mali, Şubat 2022’de yaklaşık 5 bin Fransız askerinin derhal ülkeyi terk etmesini talep etti ve Mayıs 2022’de savunma mutabakatlarını feshetti. Fransa, Gao üssünü kapatmak zorunda kaldı.
Benzer bir süreç Burkina Faso’da yaşandı. Eylül 2022’de İbrahim Traore önderliğindeki askeri idare idareye el koydu ve Ocak 2023’te Fransa ile tüm askeri işbirliğini sonlandırdı. Birebir vakitte Fransa’nın Vagadugu Büyükelçisi Luc Hallade’yi hudut dışı etti.
Bu gelişmelerin akabinde Şubat 2023’te 400 Fransız askeri Burkina Faso’yu terk etmek zorunda kaldı.
Fransa, askerlerini Nijer’de yine pozisyonlandırmaya çalıştı fakat Temmuz 2023’te Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un darbe ile devrilmesi Paris’in bu planını bozdu.
FRANSA, SAHEL’DE DENETİMİ KAYBEDİYOR!
Nijer’deki askeri idare, Ağustos 2023’te Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’yi ‘istenmeyen kişi’ ilan etti. Büyükelçi bir ay boyunca ülkeyi terk etmeyi reddetti lakin Aralık 2023’te Fransa, Niamey Büyükelçiliğini kapatmak zorunda kaldı. Tıpkı vakitte Nijer’deki 1500 asker de büsbütün çekildi.
SON DARBE: FİLDİŞİ KIYISI’NDAN ÇEKİLME!
Çad, Kasım 2024’te Fransa ile savunma işbirliği mutabakatını iptal etti ve askerlerin derhal çekilmesini talep etti. Bu talep üzerine Fransa, 30 Ocak 2025 prestijiyle ülkedeki son üssünü de devrederek Çad’dan büsbütün çekildi.
Fildişi Kıyısı Cumhurbaşkanı Alassane Outtara, yeni yıl konuşmasında ülkedeki tek Fransız üssünün devredileceğini duyurmuştu. Dün prestijiyle Port-Bouet üssü Fildişi Kıyısı ordusuna teslim edildi.
Devir teslim merasiminde konuşan Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, Fransa’nın bölgedeki varlığının bitmediğini, sırf dönüştüğünü belirtti. Lecornu, Fildişi Kıyısı’nda 80 askerin kalmaya devam edeceğini vurguladı.
