Forbes’ten Türkiye’ye büyük övgü!
Forbes, kayıt dışı iktisadın sırf devlet gelirlerinde büyük kayıplara yol açmakla kalmayıp, organize kabahat kümelerinin finansmanında da kritik bir rol oynadığını vurguladı.
Özellikle akaryakıt kaçakçılığı ve güç bölümündeki yasa dışı faaliyetlerin milyarlarca dolarlık kayba neden olduğunu belirten mecmua, Brezilya ve Meksika üzere ülkelerde suç örgütlerinin petrol ve güç dalında değerli hisseye sahip olduğunu aktardı.
Dijital takip sistemlerinin bu sıkıntıyla uğraşta hayati ehemmiyete sahip olduğunu tabir eden Forbes, Türkiye’nin geliştirdiği UTTS’yi örnek bir sistem olarak sundu.
UTTS’NİN VERGİ KAÇAKÇILIĞINA KARŞI ETKİSİ
Forbes, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından duyurulan ve 2025 yılında devreye girecek UTTS’nin, yakıt alımlarını dijital olarak takip ederek vergi kaçakçılığını önlemeyi amaçladığını belirtti.
Sistemin işleyişi şu halde anlatıldı:
Radyo Frekans Tanıma (RFID) teknolojisi kullanılıyor.
Araç yakıt deposuna yerleştirilen dijital etiket, akaryakıt pompasıyla bağlantı kuruyor.
Araç plaka bilgileri elektronik sistemlere otomatik olarak kaydediliyor.
Vergi kaçırma ve manipülasyon riski ortadan kalkıyor.
Forbes, Türkiye’nin bu sistemle akaryakıt dalında kayıt dışı ekonomiyi bitirme yolunda büyük bir adım attığını belirtti.
YAPAY ZEKA DAYANAKLI ANALİTİK TAKİP
UTTS’nin sırf anlık kayıt almadığını, yapay zeka takviyeli tahliller yaparak olağandışı yakıt tüketim hareketlerini tespit edebildiğini vurgulayan Forbes, bu özelliğin global ölçekte kayıt dışı iktisatla uğraşta ihtilal niteliğinde bir yenilik olduğunu yazdı.
Forbes’in tahliline nazaran:
Yapay zeka takviyeli sistem, anormal tüketim desenlerini belirleyebiliyor.
Vergi kaçakçılığı riski taşıyan süreçler otomatik tespit ediliyor.
ABD üzere büyük ekonomiler için de örnek teşkil edebilir.
ABD’DE KAYIT DIŞI İKTİSAT TEHDİDİ VE UTTS ÖNERİSİ
Forbes, ABD’nin kayıt dışı iktisadının 1,4 trilyon doları aştığını belirtti. Vergi kaçakçılığı ve yasadışı süreçlerin federal ve eyalet idarelerine büyük ziyan verdiğini söz eden mecmua, ABD’nin UTTS üzere bir sistem benimseyerek dijital dönüşüme yönelmesi gerektiğini vurguladı.
Washington idaresinin 2024 yılında yapay zeka teknolojilerine 500 milyar dolarlık özel kesim yatırımı yaptığı ve devlet kurumlarında bu teknolojinin yaygınlaştırılacağını açıkladığı hatırlatıldı.
Forbes, Türkiye’nin dijital takip sistemlerinin ABD için bir model olabileceğini ve UTTS’nin global ölçekte benimsenmesi gereken bir örnek olduğunu belirtti.
Kaynak: Forbes Dergisi
