İHH’nın girişimleri sonrası 48 Uygur Türkünün Çin’e iadesi iptal edildi

İHH İnsani Diplomasi Ünitesi’nin Tayland’da 2015 yılından bu yana geri gönderme merkezinde tutulan 48 Uygur Türkünün Çin’e iade sürecinin durdurulması için bulunduğu teşebbüsler sonuç verdi. Tayland, iade kararından vazgeçti.

Birçok görüşme yapıldı

İHH İnsani Diplomasiden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Altay başkanlığındaki müzakere heyeti, Tayland’daki temasları kapsamında çeşitli görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelerde müzakere heyeti tarafından, Uygur Türklerinin Çin’e teslim edilmeleri durumunda bir daha kendilerinden haber alınamayacağına yönelik telaşlar lisana getirildi. 48 kişinin Çin’e teslim sürecinin durdurulması istendi.

Taylandlı yetkililerle yapılan görüşmelerin akabinde, Uygurların Çin’e iadesinin durdurulduğu bildirildi. Kararın kendilerine iletilmesi sonrası 18 gündür açlık grevinde olan 48 kişi grevi bitirdi.

“Çin’e iade edilmemeleri gerektiğini daima vurguladık”

İHH Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Altay, yürütülen insani diplomasi çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi. Altay, İHH olarak, insani diplomasi faaliyetleri kapsamında Tayland’da uzun müddettir yürüttükleri art kapı diplomasisiyle, 48 Uygur Türkünün Çin’e iadesi yerine üçüncü bir ülkeye gönderilmesi gerektiğini her vakit vurguladıklarını tabir etti. Altay, “Bu süreçte, evvelki ve mevcut parlamento başkanları, milletvekilleri, Savunma Bakanlığı, Ulusal Güvenlik Konseyi, İçişleri Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere birçok yetkili makamla daima görüşmeler gerçekleştirdik. Sonuç olarak, Tayland yetkilileri mevzuyu tahlil sürecine dâhil etti. Çin’e iade kararı durduruldu, artık ise 48 Uygur Türkünün inançlı bir formda üçüncü bir ülkeye gönderilmesi süreci devam ediyor” dedi.

Üçüncü bir ülkeye yerleştirilmeleri önerildi

29 Ocak’ta Tayland Parlamentosu Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları Komitesi’nin ülkede gözaltında tutulan 48 Uygur Türkünün durumunu ele aldığını belirten Altay, şu bilgileri verdi: “Tayland yetkilileri, Uygurların insan hakları ihlalleri nedeniyle Çin’e iade edilmeyeceğini teyit etti. Komite, mültecilerin üçüncü bir ülkeye yerleştirilmesini önerdi. Türkiye ve Malezya bu süreçte muhtemel seçenekler ortasında gösterildi. Lakin diplomatik görüşmelerin devam etmesi gerekiyor. Komite, hükümeti üçüncü bir ülkeye yerleştirme sürecini hızlandırmaya yahut Uygurlara Tayland’da yasal statü tanımaya yönelik net bir karar almaya çağırdı” dedi.

Türkiye’ye gelmek istiyorlar

10 yılı aşkın müddettir hapishane kaideleri altında tutulan Uygur Türklerinin Türkiye’de yaşayan yakınlarına kavuşmak ve Çin’e iade edilme tedirginliğinden kurtulmak istediklerini belirten Abdullah Altay, Türkiye’nin Uygur Türklerine kapısını açacağına inandıklarını söz etti. Altay, nezaret altında tutulan Uygurların Türkiye’ye gelebilmek için yetkili makamlardan dayanak beklediklerini söyledi.

“Irak’ta cezaevinde bulunan Doğu Türkistanlılar üçüncü bir ülkeye gönderilmeli”

İHH İnsani Yardım Vakfı’nın Doğu Türkistanlılara yönelik insani diplomasi çalışmalarının Tayland’daki çalışmalarla hudutlu olmadığının altını çizen Altay, Irak’ta Rusafa Cezaevi’nde bulunan Doğu Türkistanlı bayan ve çocukların özgürlüklerine kavuşması için de Irak Adalet Bakanlığı, Yüksek Yargı Konseyi ve Ulusal Güvenlik Müsteşarlığı ile temaslarda bulunulduğunu anlattı. Altay, “Kadın ve çocuklar için bir tahlil arayışındayız. Büyük ekseriyetinin kimliği yok. Kimlikleri olmadığı için ilgilenen bir ülke yok. Çin’e iade edilmesi tehlikesine karşı uzun yıllardır cezaevinde bulunan bayan ve çocukların akrabalarının bulunduğu üçüncü bir ülkeye gönderilmeleri talebinde bulunduk” dedi.